Χάθηκαν $9 τρισ. από την περιουσία των Επαγγελματικών Ταμείων

Χάθηκαν $9 τρισ. από την περιουσία των Επαγγελματικών Ταμείων


Απώλειες που αγγίζουν τα 9 τρισ. δολάρια παρουσίασαν ανά την υφήλιο, τα επαγγελματικά ταμεία, καθώς υπολογίζεται πως μέσα στο 2008 χάθηκε τουλάχιστον το 25% της περιουσίας των συγκεκριμένων ταμείων που ανήκουν στο λεγόμενο Δεύτερο Πυλώνα Ασφάλισης. Τα κεφάλαια αυτά, προέρχονται από την αποταμίευση εκατομμυρίων εργαζόμενων και συμπαρασύρθηκαν στη δύνη της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης.

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, μέχρι τον περασμένο Οκτώβριο η συνολική περιουσία των συγκεκριμένων ταμείων, είχε μειωθεί κατά 20%. Μέχρι το τέλος του περασμένου χρόνου, υπολογίζεται ότι οι απώλειες ξεπέρασαν το 25%. Να σημειωθεί, ότι βάσει των στοιχείων του ΟΟΣΑ, το 2007, η περιουσία των επαγγελματικών ταμείων παγκοσμίως, ξεπερνούσε τα 36 τρισ. δολάρια, κεφάλαια που αντιστοιχούν στο 75% του Παγκόσμιου Ακαθάριστου Προϊόντος.

Βέβαια, όπως τόνισε σε διεπιστημονική ημερίδα που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα, από την Ένωση για την Προάσπιση των Κοινωνικών Δικαιωμάτων, ο αναπληρωτής καθηγητής χρηματοοικονομικών και ακαδημαϊκός διευθυντή μεταπτυχιακού στα Χρηματοοικονομικά του Alba Graduate Business School, Γενικός Διευθυντής και Διευθυντής Διαχείρισης, ΕΔΕΚΤ-ΟΤΕ Νικόλαος Τεσσαρομάτης, παρά τη μεγάλη πτώση του 2008, η μέση ετήσια πραγματική απόδοση των ταμείων, την τελευταία δεκαπενταετία ήταν στη Σουηδία 8,5% και στις ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία 6,1%.

Ο νούμερο ένα κίνδυνος που αντιμετωπίζουν τα συγκεκριμένα ταμεία, τα οποία είναι άκρως διαδεδομένα σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη αλλά και τις ΗΠΑ (στη χώρα μας θεσπίστηκαν με το νόμο Ρέππα το 2002 και ο θεσμός παραμένει ανενεργός, με εξαίρεση κάποια ταμεία, όπως των ΕΛΤΑ, των Οικονομολόγων, των Γεωτεχνικών και των Εφοριακών) είναι σύμφωνα με τον κ. Τεσσαρομάτη, η μείωση της περιουσίας. Το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο στις περιπτώσεις που ο τύπος των ταμείων είναι «καθορισμένης εισφοράς» καθώς το εύρος των απωλειών εξαρτάται τόσο από την κατανομή των επενδύσεων σε μετοχές, όσο και από την ηλικία του ασφαλισμένου.

Στην περίπτωση που τα ταμεία είναι «καθορισμένης παροχής», ελλοχεύει ο κίνδυνος μείωσης των παροχών – συντάξεων, σε περίπτωση που η κρίση «χτυπήσει» τον εργοδότη (πτώχευση).

Σύμφωνα με τον αναλογιστή της Prudential ΕΠΕ Χαράλαμπο Φύτρο, στην ίδια εκδήλωση με θέμα «Επαγγελματική Ασφάλιση και Χρηματοπιστωτική κρίση Προβλήματα - Προοπτικές», η αδιερεύνητη πίστη στις αγορές επέτρεψε την ταύτιση σχεδόν του Δεύτερου Πυλώνα Ασφάλισης με τα σχήματα προκαθορισμένων εισφορών, όπου οι κίνδυνοι των αγορών μαζί με την ευθύνη των επενδυτικών επιλογών μεταφέρονται εξ’ ολοκλήρου στους ασφαλισμένους. Έτσι, το αποτέλεσμα, μπορεί να είναι ακριβώς το αντίθετο απ’ ό,τι στρατεύθηκε για να πετύχει: αντί της ενίσχυσης του εισοδήματος των συνταξιούχων, την περαιτέρω μείωσή του.

Οι ειδικοί πάντως, εκτιμούν ότι μετά και από τη χρονιά που πέρασε, το μέλλον των επαγγελματικών ταμείων εξαρτάται από τη δυνατότητά τους να μειώσουν την έκθεσή τους σε κινδύνους. Τα βήματα είναι λίγο πολύ γνωστά: μείωση των επενδύσεων σε μετοχές, αύξηση των ομολόγων, διασπορά του επενδυτικού κινδύνου, αναθεώρηση της απόφασης για επενδύσεις σε προϊόντα υψηλού κινδύνου, λιγότερη χρήση παραγώγων για αντιστάθμιση κινδύνων καθώς και ελαστικότερη εφαρμογή κανόνων για την αποτίμηση των υποχρεώσεων και τη διατήρηση του λόγου περιουσίας/υποχρεώσεων.

Όπως τονίζει άλλωστε ο κ. Τεσσαρομάτης, η χρηματοοικονομική κρίση αναδεικνύει την αξία ενός συστήματος ασφάλισης που θα στηρίζεται σε πολλούς πυλώνες. Άλλωστε, ήδη έχει ξεκινήσει παγκοσμίως, ο σχεδιασμός νέων τύπων επαγγελματικών ταμείων που θα μοιράζουν τους κινδύνους, θα προσαρμόζουν τις παροχές στις επικρατούσες χρηματοοικονομικές συνθήκες και θα εγγυώνται ένα ελάχιστο επίπεδο παροχών.

CAPITAL.GR