Επενδύσεις: Πώς να διαχειριστείτε το ρίσκο

Επενδύσεις: Πώς να διαχειριστείτε το ρίσκο


Οι αγορές μετοχών κινούνται με εκπληκτική ταχύτητα, χάρη στους ταχύτατους υπολογιστές και τους εξειδικευμένους αλγορίθμους. Ωστόσο, ακόμη και με τους γρήγορους ρυθμούς του σύγχρονου χρηματιστηρίου, τα γεγονότα της 6ης Μαΐου ξεχωρίζουν. Σύμφωνα με κοινή έκθεση της Securities & Exchange Commission και της Commodity Futures Trading Commission με ημερομηνία 18 Μαΐου, στις περίπου 2:40 μ.μ. οι τιμές βυθίστηκαν «με εξαιρετική ταχύτητα». Οι κυριότεροι δείκτες «έπεσαν άνω του 5% μέσα σε 5 λεπτά και στη συνέχεια ξεκίνησε αμέσως μια ανάκαμψη που ξεπέρασε το 5% μέσα σε 10 λεπτά», λέει η έκθεση, Προκαταρκτική Εκτίμηση Όσον Αφορά Τα Γεγονότα Στην Αγορά Στις 6 Μαΐου, 2010.

Το «στιγμιαίο κραχ» μπορεί να είναι ένα ακραίο γεγονός, αλλά το χρηματιστήριο παραμένει ασταθές. Η αναταραχή στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη φαίνεται να ενισχύει τους φόβους των επενδυτών για ύφεση double dip στις ΗΠΑ. Ο ευρέως δημοφιλής δείκτης του φόβου της αγοράς – ο Chicago Board Options Exchange SPX Volatility Index (VIX)- έχει ενισχυθεί απότομα. Ο VIX μετρά την αναμενόμενη μεταβλητότητα του δείκτη Standard & Poors 500, και όταν είναι υψηλά, οι επενδυτές φοβούνται. Όταν είναι χαμηλά, βασιλεύει η εμπιστοσύνη.

Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός πως τα τελευταία δύο χρόνια ο VIX παρουσίασε κάποιες από τις υψηλότερες τιμές. Το 2008 ήταν κατά μέσο όρο στο 32,69 και το 2009 στο 31,48. Το ράλι της αγοράς αυτό το έτος φαίνονταν να είχε ηρεμήσει κάπως τους επενδυτές, με το δείκτη να φτάνει στο 15,58 στις 12 Απριλίου, σύμφωνα με το Bloomberg. Αλλά με τις μετοχές να δέχονται πλήγματα από τις πρόσφατες αναταραχές στη ζώνη του ευρώ, ο VIX έχει ανεβεί, φτάνοντας τις 40,98 μονάδες στις 6 Μαΐου και τις 37,92 στις 19 Μαΐου.

Μανιακές διαθέσεις

Οι ακραίες κινήσεις στις αγορές μπορεί να κάνουν τους επενδυτές να σκέφτονται μια κατάρρευση όπως το 2008. Ίσως αντ’ αυτού θα πρέπει να πάρουν μερικές βαθιές ανάσες.

«Νομίζω ότι πολλοί επικεντρώνονται υπερβολικά στις βραχυπρόθεσμες κινήσεις», προειδοποιεί ο Robert Arnott, πρόεδρος και ιδρυτής της Research Affiliates. Η εταιρεία διαχειρίζεται 50 δισεκατομμύρια δολάρια σε όλο τον κόσμο.

Φαίνεται να έχει δίκιο. Για τους περισσότερους μικρούς επενδυτές είναι επικερδές το να ακολουθήσουν μια μακροπρόθεσμη στρατηγική και να μη δίνουν βάση στις μανιακές διαθέσεις της αγοράς. Το πρόβλημα είναι, όπως με πολλούς παρατηρητές της αγοράς, πως ο Arnott κάνει μια λογική αλλά αποφασιστικά υποτονική μακροχρόνια υπόθεση. Ναι, η δεκαετία του 2000 ήταν η χειρότερη δεκαετία για τους Αμερικανούς επενδυτές σε μετοχές. Ο S & P 500 μειώθηκες με μέσο ετήσιο ρυθμό -1,0%. Τα δύο προηγούμενα χαμηλά δεκαετίας ήταν τη δεκαετία του 1850 (0,5%) και στην εποχή της Μεγάλης Ύφεσης της δεκαετίας του 1930 (-0,1%).

Σε μια εργασία το 2002, με τίτλο What Risk Premium is ΄Normal΄?, οι Arnott και Peter Bernstein προέβλεψαν ότι η μακροπρόθεσμη πραγματική απόδοση επί των μετοχών θα ήταν ιδιαίτερα χαμηλή, κυμαινόμενη από 2 έως 4%. Τότε θεωρήθηκε πολύ χαμηλή εκτίμηση δεδομένου ότι οι περισσότεροι υπολογισμοί έβλεπαν απόδοση επί των μετοχών περίπου 8%. Η ουσία της πρόβλεψής τους αποδείχθηκε σωστή, παρόλο που ήταν λίγο υπερβολικά αισιόδοξη για τις μετοχές και υπερβολικά απαισιόδοξη σχετικά με τα ομόλογα.

Ο Arnott υπολογίζει τώρα έναν πραγματικό, ή προσαρμοσμένο με τον πληθωρισμό, ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης για τις μετοχές της τάξης του 3,3% για τα επόμενα 10 χρόνια. Αυτό προκύπτει αφού λάβουμε υπόψη μερισματική απόδοση 2,1% από τον S&P 500 στις 31 Δεκέμβρη 2009, και με την προσθήκη μιας πραγματικής αύξησης του μερίσματος σε ιστορική βάση 1,2%. Είναι καλύτερο από τη δεκαετία του 2000, αλλά όχι κάτι φοβερό. Ομοίως, με τα επιτόκια τόσο χαμηλά, βλέπει πραγματική απόδοση για τα ομόλογα 1,8%.

«Δεν είναι μια συναρπαστική ιστορία για την ανάληψη κινδύνων,» λέει.

Η συνιστώμενη προσέγγιση

Αντ΄ αυτού, ο Arnott συνιστά να ασχολείται κανείς με το τρέχον περιβάλλον με μια καιροσκοπική προσέγγιση «που προϋπολογίζει τον κίνδυνο». Δεν είναι το ίδιο με το χρονοδιάγραμμα της αγοράς και διατηρεί την αίσθηση του μακροπρόθεσμου στο μυαλό. Θυμίζει τη ρήση του Warren Buffett, ότι οι επενδυτές θα πρέπει να είναι «άπληστοι όταν οι άλλοι είναι φοβισμένοι και φοβισμένοι όταν οι άλλοι είναι άπληστοι.»

«Μου αρέσει η ιδέα», λέει ο James W. Paulson, επικεφαλής επενδυτικής στρατηγικής του Wells Capital Management με πάγια ύψους 349 δισεκατομμυρίων δολαρίων. «Είναι το μότο που πρέπει να έχουν κατά νου οι μικροί επενδυτές.»

Φυσικά, οι επενδυτές πάντα προσπαθούν να αναζητήσουν υποτιμημένα περιουσιακά στοιχεία. Αλλά η νοοτροπία «προϋπολογισμού του κινδύνου» προσφέρει ένα είδος πειθαρχίας. Πάρτε το χάσμα απόδοσης μεταξύ των μετοχών ανάπτυξης και αξίας. Από τον Ιανουάριο του 2009, οι μετοχές ανάπτυξης έχουν πολύ καλύτερες επιδόσεις από τις μετοχές αξίας. Ο Russell 1000 growth index παρουσιάζει συνολική απόδοση 35% από τον Ιανουάριο του 2009. Αυτό συγκρίνεται με 22% της συνολικής απόδοσης του Russell 1000 value index.

«Οι μετοχές ανάπτυξης τιμολογούνται σαν να είναι όλα καλά», λέει ο Arnott. «Η τιμολόγηση στις μετοχές αξίας εξακολουθεί να λαμβάνει υπόψη τον κίνδυνο του Αρμαγεδώνα. Ο κίνδυνος είναι λιγότερος από τις μετοχές ανάπτυξης.»

Τα Treasury Inflation Protected Securities, πιο γνωστά ως TIPS, επίσης εμπίπτουν στην κατηγορία του «προυπολογισμού του κινδύνου.» Ο πληθωρισμός δαμάζεται. Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2010, το ετησιοποιημένο ποσοστό προσωπικών καταναλωτικών δαπανών πληθωρισμού ήταν 1,5%. Η κυβέρνηση ανέφερε στις 19 Μαΐου, ότι ο λεγόμενος δομικός δείκτης τιμών καταναλωτή –ο δείκτης πλην των μεταβλητών τομέων τροφίμων και ενέργειας-αυξήθηκε μόλις 0,9% κατά τους τελευταίους 12 μήνες, η μικρότερη ετήσια αύξηση σε τέσσερις δεκαετίες.

Tα TIPS αναμένουν πως ο πληθωρισμός καταναλωτή θα διαμορφωθεί κάτω από το 2% για τα επόμενα πέντε χρόνια και λίγο περισσότερο από 2 % για 10 χρόνια. Ωστόσο, ο χρυσός είναι υψηλά, ενώ η αγορά για συλλεκτικά ρολόγια και πλειστηριασμούς κοσμημάτων είναι στα ύψη κατά τους τελευταίους έξι μήνες. «Ποια είναι η πιθανότητα ότι θα αποφύγουμε τις ‘σφαίρες’ του πληθωρισμού;» ρωτά ο Arnott. «Tα TIPS τιμολογούν πολύ χαμηλά τον κίνδυνο αύξησης του πληθωρισμού. Έτσι, είναι πολύ ελκυστικά.»

Ο Paulson πιστεύει ότι η στρατηγική του να είναι κανείς long στο δολάριο (να στοιχηματίζει ότι θα συνεχίσει να αυξάνεται) και short στο ευρώ (πως η αξία του θα πέσει) είναι όλο και περισσότερο μια στρατηγική απληστίας. «Πολύς κόσμος μπαίνει σε αυτή τη διαπραγμάτευση», λέει.

Ο Paulson διερωτάται κατά πόσον οι επενδυτές έχουν γίνει πάρα πολύ φοβισμένοι για τη χρηματιστηριακή αγορά των ΗΠΑ συνολικά. Στην τελική, από τη στιγμή που τα προβλήματα της Ευρώπης δε μεταμορφώνονται σε μια Lehman ΙΙ, η αναταραχή θα μπορούσε να ωφελήσει την οικονομία των ΗΠΑ. Βέβαια, ένα πιο ακριβό δολάριο θα χτυπήσει τις εξαγωγές. Αλλά η μείωση των επιτοκίων των ΗΠΑ και η χαμηλότερη τιμή για το πετρέλαιο και άλλα εμπορεύματα το αντισταθμίζουν.

Ο Paulson σημειώνει ότι αν και οι ΗΠΑ έχουν περάσει από τη χειρότερη οικονομική κρίση τους από τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, «ο φόβος εξακολουθεί να επικρατεί,» όταν πρόκειται για μετοχές. Η αγορά είναι ευάλωτη σε κακές ειδήσεις, αν και ανεβαίνει συνέχεια. «Αυτή η νοοτροπία πηγάζει από την κρίση», λέει.

Κάποτε, στη δεκαετία του 1980 και του ΄90, ένας επενδυτής που αγόραζε και διακρατούσε, με ένα χαρτοφυλάκιο 60% σε μετοχές και το 40% σε ομόλογα θα μπορούσε να περιμένει καλά αποτελέσματα. Αυτές τις μέρες ο διακόπτης του αυτόματου πιλότου βρίσκεται στο "off", και οι επενδυτές θα πρέπει να είναι πολύ πιο προσαρμοσμένοι στην μετατόπιση των κινδύνων στις αγορές για να έχουν πρόσβαση σε αξιοπρεπείς αποδόσεις.

source: capital.gr