Με δύο «ταχύτητες» η μάχη κατά της ύφεσης στην Ε.Ε.

Με δύο «ταχύτητες» η μάχη κατά της ύφεσης στην Ε.Ε.

Οι 27 Ευρωπαίοι ηγέτες υιοθέτησαν χθες με μικρές τροποποιήσεις το «πακέτο» των 200 δισ.. ευρώ της Ευρωπαϊκής Επιτροπή, που θα διατεθεί από τον κοινοτικό και τους εθνικούς προϋπολογισμούς για την αναχαίτιση της οικονομικής ύφεσης.

Η χθεσινή απόφαση περιλαμβάνει αρκετά θετικά στοιχεία, αλλά η αποτελεσματικότητα του «πακέτου» δεν είναι εγγυημένη και θα εξαρτηθεί από τις δημοσιονομικές δυνατότητες που έχει η κάθε κυβέρνηση, δηλαδή κατά πόσο μπορεί να αυξήσει τις δημόσιες δαπάνες.

Υπενθυμίζεται ότι από τα 200 δισ. ευρώ, τα 30 δισ. θα προέλθουν από τον κοινοτικό προϋπολογισμό και τα 170 δισ. ευρώ από εθνικούς πόρους. Το συνολικό ποσό των 200 δισ. ευρώ αντιπροσωπεύει το 1,5% του συνολικού ΑΕΠ των κρατών μελών.

Πρώτη προτεραιότητα του «πακέτου» είναι η διατήρηση της απασχόλησης, μέσω της στήριξης κλάδων της οικονομίας με υψηλή ένταση απασχόλησης, όπως οι κατασκευές και η απασχόληση.

Τα συμπεράσματα

Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τις δράσεις της Κοινότητας, τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής αναφέρουν τα εξής:

-την αύξηση των παρεμβάσεων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ύψους 30 δισ. ευρώ για την περίοδο 2009-2010, κυρίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, της ανανεώσιμης ενέργειας και των καθαρών μεταφορών, ιδίως προς όφελος της αυτοκινητοβιομηχανίας, καθώς και τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Ταμείου για την ενέργεια, την αλλαγή του κλίματος και τις υποδομές σε σύμπραξη με τους εθνικούς θεσμικούς επενδυτές,

-την απλούστευση των διαδικασιών και την επίσπευση της υλοποίησης των προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Συνοχής, τα Διαρθρωτικά Ταμεία ή το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης, με σκοπό την ενίσχυση των επενδύσεων στις υποδομές και όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση. Η επίσπευση αυτή θα αποφέρει στην Ελλάδα πρόσθετους πόρους το 2009 της τάξης των 409 εκατ. ευρώ,

-βάσει καταλόγου συγκεκριμένων σχεδίων που θα υποβάλει η Επιτροπή λαμβάνοντας υπόψη την κατάλληλη γεωγραφική ισορροπία, την κινητοποίηση των δυνατοτήτων που θα επιτρέψουν, στο πλαίσιο του κοινοτικού προϋπολογισμού, να ενισχυθούν οι επενδύσεις στους τομείς και να αναπτυχθεί το Διαδίκτυο υψηλής ταχύτητας,

-την ταχεία δρομολόγηση, από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, συμπληρωματικών δράσεων για την υποστήριξη της απασχόλησης, και δη υπέρ των πλέον ευάλωτων πληθυσμών, με ιδιαίτερη προσοχή στις μικρότερες επιχειρήσεις μέσω μείωσης του κόστους της μη μισθωτής εργασίας,

-την κινητοποίηση υπέρ της απασχόλησης στους βασικούς τομείς της ευρωπαϊκής οικονομίας,

-διετή προσωρινή ατέλεια πέραν του κατώτατου ορίου «de minimis» όσον αφορά κρατικές ενισχύσεις για ποσό ύψους 500.000 ευρώ και την προσαρμογή του πλαισίου που απαιτείται για την αύξηση της υποστήριξης προς τις επιχειρήσεις, ιδίως δε τις ΜΜΕ, καθώς και την πλήρη υλοποίηση του σχεδίου δράσης για τη νομοθετική πράξη περί μικρών επιχειρήσεων που ενέκρινε το Συμβούλιο την 1η Δεκεμβρίου 2008,

-τη χρήση για το 2009 των συνοπτικών διαδικασιών στο πλαίσιο των οδηγιών για τις δημόσιες συμβάσεις, που αιτιολογείται από τον έκτακτο χαρακτήρα της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης, προκειμένου να μειωθεί από 87 σε 30 ημέρες η διάρκεια της διαδικασίας υποβολής προσφορών για τις διαδικασίες που χρησιμοποιούνται περισσότερο όσον αφορά τα μεγάλα δημόσια προγράμματα.

Στο επίπεδό τους, τα κράτη μέλη έχουν ήδη λάβει μέτρα, αλλά ενώπιον του μεγέθους της κρίσης απαιτείται αυξημένη και συντονισμένη προσπάθεια, στο πλαίσιο κοινής προσέγγισης που βασίζεται στις ακόλουθες κατευθυντήριες γραμμές:

-τα μέτρα υποστήριξης κατόπιν αιτήματος πρέπει να έχουν ως στόχο τα άμεσα αποτελέσματα, να είναι χρονικώς περιορισμένα και να αφορούν τους πλέον θιγόμενους τομείς (κατασκευές, αυτοκινητοβιομηχανία κ.λπ.),

-τα μέτρα μπορούν να λαμβάνουν τη μορφή, ανάλογα με την κατάσταση σε κάθε κράτος μέλος, αύξησης των δημόσιων δαπανών, συνετώς μειώσεων της φορολογικής πίεσης, μείωσης των κοινωνικών επιβαρύνσεων, υποστήριξης ορισμένων κατηγοριών επιχειρήσεων, ή άμεσης βοήθειας στα νοικοκυριά και ιδίως στα πλέον ευάλωτα,

-τα μέτρα αυτά θα συνοδεύονται από αυξημένες προσπάθειες για την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στο πλαίσιο της Στρατηγικής της Λισαβόνας. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές θα έχουν ως άξονα αυξημένη χρηματοδότηση των επενδύσεων και των υποδομών, βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, υψηλότερη υποστήριξη προς τις ΜΜΕ και προαγωγή της απασχόλησης, της καινοτομίας, της έρευνας και ανάπτυξης καθώς και της εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Το εν λόγω πρόγραμμα ανάκαμψης θα πρέπει να υλοποιηθεί σύμφωνα με τον καθορισμένο χρονοδιάγραμμα (2009-2010), ενώ το Συμβούλιο Υπουργών καλείται να οργανώσει την προετοιμασία των εργασιών αυτών μαζί με την Επιτροπή και να υποβάλει έκθεση στο εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του 2009 σχετικά με την πρόοδο των εργασιών.

Τα ελλείμματα

Για το Σύμφωνο Σταθερότητας που ελέγχει το δημόσιο έλλειμμα ώστε να μην ξεπερνάει το 3% του ΑΕΠ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αφού επισημαίνει ότι παραμένει ο ακρογωνιαίος λίθος του δημοσιονομικού πλαισίου της Ε.Ε., επισημαίνει ότι προσφέρει την ελαστικότητα για την εφαρμογή του συνόλου των μέτρων του σχεδίου ανάκαμψης. Εχοντας επίγνωση ότι τα μέτρα αυτά θα δημιουργήσουν πρόσθετα ελλείμματος, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τα κράτη μέλη να επαναφέρουν τα δημοσιονομικά τους σε βιώσιμη θέση σύντομα, δηλαδή αμέσως μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες.

NAFTEMPORIKI