ΕΚΤ: "Φοβού του Έλληνες και ομόλογα φέροντες"

ΕΚΤ: "Φοβού του Έλληνες και ομόλογα φέροντες"


ΦΡΑΝΚΦΟΥΡΤΗ (Dow Jones) - Οι «βίαιες» αναταράξεις της περασμένης εβδομάδας στα ελληνικά ομόλογα δεν είναι μόνο ενδεικτικές για τις ανησυχίες για τη δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας, αλλά αντανακλούν μία γενικότερη αναστάτωση καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ξεκινά να εξετάζει την απόσυρση των μέτρων στήριξης της οικονομίας.

Η ΕΚΤ έχει αφήσει να εννοηθεί πως σκοπεύει να ξεκινήσει σύντομα την απόσυρση των μέτρων που ενίσχυσαν το τραπεζικό σύστημα -πιθανόν από τον Δεκέμβριο- και να επιστρέψει σε μία περισσότερο ουδέτερη πολιτική το 2010.

Ωστόσο η υγεία του ευρωπαϊκού τραπεζικού κλάδου εμφανίζεται τόσο εύθραυστη που ακόμα και οι απλοί υπαινιγμοί για περιορισμούς είναι αρκετοί να προκαλέσουν μικρούς πανικούς. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη ξεχωρίσει την Ελλάδα ως το μεγαλύτερο «παραβάτη» σε επίπεδο δημοσιονομικού ελλείμματος και της έχει ζητήσει τακτικές αναφορές για την πρόοδο που σημειώνει στην αντιμετώπισή του.

Χωρίς να τις κατονομάζει, ο πρόεδρος της ΕΚΤ Jean-Claude Trichet, σε συνέντευξή του στη χθεσινή Le Monde, σημείωσε πως μερικές χώρες έχουν αρχίσει να αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να χάσουν την αξιοπιστία τους εάν δεν βελτιώσουν σύντομα τα οικονομικά τους.

Ακόμα και στην Αθήνα, η Κεντρική Τράπεζα της Ελλάδος ανακοίνωσε τη Δευτέρα πως ένιωθε υποχρεωμένη να συμβουλέψει τις ελληνικές τράπεζες να “δείξουν σύνεση” στο πρόγραμμα παροχής ρευστότητας δωδεκάμηνης διάρκειας της ΕΚΤ που θα λάβει χώρα στις 16 Δεκεμβρίου.

Πολλοί περιμένουν πως αυτή θα είναι η τελευταία φορά που η ΕΚΤ προσφέρει απεριόριστα κεφάλαια τόσο φθηνά και για τόσο μεγάλο διάστημα με τους αναλυτές να προβλέπουν εξαιρετικά μεγάλη ζήτηση. Αυτό αληθεύει ειδικά για τις τράπεζες που θα έχουν πολύ δύσκολη πρόσβαση στη διατραπεζική αγορά εάν η ανάκαμψη της οικονομίας συναντήσει εμπόδια το επόμενο έτος.

“Η ανησυχία που υπάρχει είναι πως το χρηματοπιστωτικό σύστημα στο σύνολό του μπορεί να γίνει υπερβολικά εξαρτημένο από την κεντρική τράπεζα,” σημειώνει η οικονομολόγος της Morgan Stanley, Daniele Antonucci. “Η μεγαλύτερη αύξηση στο δανεισμό από την ΕΚΤ έχει γίνει από την Ελλάδα ενώ ξεχωρίζει και η Ιρλανδία.”

Οι ελληνικές τράπεζες έχουν ένα συγκεκριμένο πρόβλημα, πως τα ελληνικά κρατικά ομόλογα που αποτελούν ένα μεγάλο μέρος των περιουσιακών τους στοιχείων χρησιμοποιούνται ταυτόχρονα και ως εγγύηση για τα δάνεια από την ΕΚΤ. Προς το παρόν, αυτά ανέρχονται σε 40 δισ. ευρώ, σύμφωνα με πηγή από τον ελληνικό τραπεζικό κλάδο.

Η αξία τους στην αγορά έχει υποστεί τις συνέπειες από τις υποβαθμίσεις των αξιολογήσεων τους από τη στιγμή που η νέα κυβέρνηση παραδέχθηκε πως το έλλειμμα για το 2009 ενδέχεται να φτάσει το 13% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, ποσοστό υπερδιπλάσιο σε σχέση με την προηγούμενη εκτίμηση.

Σύμφωνα με ένα εφιαλτικό σενάριο, αυτά τα ομόλογα μπορεί να υποβαθμιστούν σε τέτοιο βαθμό ώστε η ΕΚΤ να επιβάλει ποινή 5% στις παρεχόμενες εγγυήσεις. Σε αυτήν την περίπτωση, οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να βρουν συνολικά 2 δισ. ευρώ ως εξασφάλιση για δανεισμό από την ΕΚΤ, ενδεχόμενο που θεωρείται σίγουρο πως θα φέρει για κάποιες ια περιοριστεί σημαντικά η διαθέσιμη ρευστότητα. Το σενάριο αυτό ωστόσο φαίνεται κατά τη παρούσα χρονική στιγμή αρκετά απίθανο.

Ακόμα και μετά τις τελευταίες υποβαθμίσεις, η χαμηλότερη αξιολόγηση της Ελλάδας “Α-” από την Fitch και την Standard & Poor΄s είναι τρεις βαθμίδες πάνω από το όριο επιβολής της ποινής από την ΕΚΤ. Η αξιολόγηση του “Α-” αποτελούσε το όριο έως το ξέσπασμα της κρίσης το 2008, ενώ η ΕΚΤ έχει ανακοινώσει πως τα νέα της κριτήρια θα διατηρηθούν έως το τέλος του 2010.

Μέρος της αναστάτωσης που προκλήθηκε αυτή την εβδομάδα στην αγορά των ομολόγων είναι αποτέλεσμα παρανόησης πως αυτό που είναι γνωστό ως το παρατεταμένο πλαίσιο εγγυήσεων θα λήξει στο τέλος του έτους, όπως αρχικά σχεδίαζε η ΕΚΤ.

Ο οικονομολόγος της Daiwa Securities SMBC στο Λονδίνο, Colin Ellis, ισχυρίζεται πως η κατάσταση των οικονομικών της Ελλάδας είναι τόσο επισφαλής ώστε μία νέα υποβάθμιση είναι αρκετά πιθανή. Ωστόσο, αυτός και άλλοι, σημειώνουν πως η πιθανότητα χρεοκοπίας είναι πολύ μικρή ενώ ακόμα μικρότερη είναι η πιθανότητα αναγκαστικής απομάκρυνσης της Ελλάδας από την Ευρωζώνη για την οποία οι συνθήκες της Ε.Ε. δεν προβλέπουν κάποια διαδικασία.

Όπως και να έχει η κατάσταση, το ζήτημα δεν θα γίνει πιεστικό έως τα μέσα του επόμενου έτους, σύμφωνα με αναλυτές.

Τα ελληνικά ομόλογα ενείχαν και υψηλότερο κίνδυνο στο παρελθόν.

Η ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων μετρά τον κίνδυνο από τη διαφορά στις αποδόσεις σε σχέση με τα 10ετή γερμανικά ομόλογα. Το premium για τα 10ετή ελληνικά ομόλογα σε σχέση με τα αντίστοιχα γερμανικά έφτασε τις 3 ποσοστιαίες μονάδες ή τις 300 μονάδες βάσεις κατά την κορύφωση της κρίσης. Τα μέτρα έκτακτης ρευστότητας της ΕΚΤ και άλλες σημαντικές κεντρικές τράπεζες βοήθησαν στη πτώση του στις 110 μονάδες βάσης τον Αύγουστο.

Την Παρασκευή και τη Δευτέρα η διαφορά αυξήθηκε κατά 20 μονάδες βάσης στις 155 μ.β., η μεγαλύτερη ανάμεσα στις χώρες της Ευρωζώνης, για να μειωθεί στις 149 μ.β. την Τρίτη.

capital.gr