Ο Ομπάμα στοχεύει τις τράπεζες

Ο Ομπάμα στοχεύει τις τράπεζες


Η απάντηση του τραπεζικού κλάδου στην πρόταση της Διοίκησης Ομπάμα να επιβάλει ειδικό φόρο 90 δισ. δολαρίων επί των μεγαλύτερων τραπεζών είναι σχεδόν συγκινητική. Είναι άδικος. Τιμωρεί. Είναι εκδικητικός. Το χειρότερο από όλα, οι τράπεζες ούτως ή άλλως δεν θα καταβάλλουν το τέλος. Αυτό θα το κάνουν οι πελάτες τους.

«Η χρησιμοποίηση της φορολογικής πολιτικής για την τιμωρία ανθρώπων είναι μια κακή ιδέα,» δήλωσε ο Chief Executive της JPMorgan Chase (JPM) Jamie Dimon μιλώντας σε μια εξεταστική επιτροπή για την οικονομική κρίση στην Ουάσινγκτον νωρίτερα την προηγούμενη εβδομάδα. "Όλες οι επιχειρήσεις τείνουν να μεταφέρουν το κόστος τους στους πελάτες."

Τί είναι αυτό που έχει αναστατώσει τους τραπεζίτες; Η Διοίκηση θέλει να χρεώσει τις τράπεζες ένα τέλος που αναμένεται να συγκεντρώσει περίπου 90 δις δολάρια μέσα σε 10 χρόνια. (Οι δύο μεγαλύτερες τράπεζες των ΗΠΑ, η Bank of America (ΒΑC) και η JPMorgan, θα πληρώσουν 1,5 δισ. δολ. η κάθε μία, σύμφωνα με έκθεση του αναλυτή της Wisco Research, Sean Ryan.) Τα χρήματα θα πάνε για την ανάληψη του κόστους του Troubled Asset Relief Program (TARP) ύψους 700 δισ. δολαρίων, το οποία χρησιμοποίησε χρήματα των φορολογουμένων για να στηρίξει το τρικλίζων τραπεζικό σύστημα των ΗΠΑ στο απόγειο της οικονομικής κρίσης. Ο υπολογισμός φόρου περιορίζει τις επιπτώσεις του τέλους στις μεγαλύτερες τράπεζες, και είναι σχεδιασμένος έτσι ώστε να δημιουργήσει ένα κίνητρο για τις τράπεζες για να μείνουν μικρές σε μέγεθος και να διατηρούν τη μόχλευσή τους υπό έλεγχο.

«Δεν είναι άδικο να πούμε ότι αυτά τα μεγάλα ιδρύματα που έχουν επωφεληθεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο πρέπει να αναλάβουν μέρος αυτής της επιβάρυνσης», δήλωσε ο Paul Volcker, πρώην πρόεδρος της Federal Reserve και σύμβουλος της Διοίκησης Ομπάμα σε πρόσφατη ομιλία του στο Economic Club της Νέας Υόρκης.

Από πού θα έρθουν τα χρήματα

Έχει δίκιο. Οι τράπεζες έχουν ήδη επιστρέψει περίπου 165 δισ. δολάρια στο Υπουργείο Οικονομικών, καθώς και 13 δισ. δολάρια σε μερίσματα και τέλη. Ωστόσο, η φορολογία φαίνεται μια εύλογη επιβάρυνση για τη διάσωση. Και μάλλον, το ποσό είναι πολύ χαμηλό. Για να το καταλάβει αυτό κανείς, η Διοίκηση προβλέπει ότι ο φόρος θα συγκεντρώνει περίπου 9 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως κατά την επόμενη δεκαετία. Τα ετήσια κέρδη των τραπεζών που στοχεύει ο φόρος είναι κοντά στα 90 δισ. δολάρια το χρόνο, και τα μπόνους τους είναι πιθανό να είναι κάπου εκεί, εκτιμά ο Dean Baker, οικονομολόγος και συν-διευθυντής του Center for Economic & Policy Research στην Ουάσιγκτον. Με άλλα λόγια, γράφει, ο προτεινόμενος φόρος ανέρχεται σε μόλις 5% των συνδυασμένων κερδών και μπόνους των μεγάλων τραπεζών.

Οι αριθμοί αυτοί στηρίζουν τον ισχυρισμό του Προέδρου Ομπάμα ότι ο φόρος θα μπορούσε να προέλθει από τα μπόνους των τραπεζιτών και όχι από τους λογαριασμούς των πελατών. «Θα προτείνω πως μάλλον θα πρέπει απλώς να αναλάβετε τις ευθύνες σας, και θα ήθελα να σας παροτρύνω να καλύψετε το κόστος της διάσωσης χωρίς να το μετακυλήσετε στους μετόχους ή τους πελάτες σας ή τους συμπολίτες σας, με το να μειώσετε τα μπόνους για τα υψηλόβαθμα στελέχη», είπε ο Πρόεδρος.

Αυτό μπορεί να είναι αλήθεια, αλλά οι τραπεζίτες θα προτιμούσαν να μετακυλήσουν το κόστος στους πελάτες, όπως αναφέρει ο Dimon. Ωστόσο, είναι αμφίβολο πως οι τράπεζες θα είναι σε θέση να δώσουν συνέχεια στην απειλή τους. Οι τράπεζες που επηρεάστηκαν έχουν ήδη αποξενώσει ένα μεγάλο μέρος της πελατείας τους. Ορισμένοι πελάτες έχουν αηδιάσει με το γεγονός ότι οι φορολογούμενοι διέσωσαν τις μεγάλες τράπεζες και τώρα οι ίδιες οι τράπεζες επιμένουν στην καταβολή των γιγάντιων μπόνους. Άλλοι πελάτες εκνευρίζονται όλο και περισσότερο καθώς οι μεγάλες τράπεζες κόβουν πιστωτικές γραμμές, κλείνουν λογαριασμούς πιστωτικών καρτών, και αυξάνουν τα τέλη.

Τι θα γίνονταν αν η Wal-Mart εισέρχονταν στο χώρο των τραπεζών;

Οι μεγάλες τράπεζες μπορεί να επιχειρήσουν να μετακυλήσουν το φόρο στους πελάτες, αλλά και αυτό παρέχει ένα άνοιγμα για τους ανταγωνιστές τους, συμπεριλαμβανομένων των πιστωτικών ενώσεων, των μικρών ή ανεξάρτητων τραπεζών καθώς και μερικών on-line τραπεζών. Για παράδειγμα, η Arianna Huffington και ο Rob Johnson της Huffington Post πρόσφατα ξεκίνησαν μια εκστρατεία καλώντας τους Αμερικανούς να συναλλάσσονται με μικρότερες τράπεζες της κοινότητας. Αυτά τα μικρότερα ιδρύματα δεν θα πρέπει να καταβάλουν την εισφορά, και μπορούν να μεταφέρουν την εξοικονόμηση των πόρων στους πελάτες τους.

Ας δούμε όμως τι θα μπορούσε να κάνει η βιομηχανία. Οι τράπεζες θα μετακυλήσουν το κόστος από αυτό τον άδικο, εκδικητικό φόρο στους πελάτες. Στην περίπτωση αυτή, η Ουάσιγκτον θα μπορεί να αντιμετωπίσει τη μπλόφα των τραπεζιτών αλλάζοντας το ανταγωνιστικό περιβάλλον. Αρκετά χρόνια πριν η Wal-Mart (WMT) ήθελε να μπει στις τραπεζικές δραστηριότητες, και η βιομηχανία ήταν αντίθετη στην κίνηση του κολοσσού του λιανικού εμπορίου. Αλλά ο κόσμος είναι ένα εντελώς διαφορετικό μέρος τώρα, και το άνοιγμα της αγοράς σε μεγαλύτερο ανταγωνισμό για τις βασικές τραπεζικές υπηρεσίες, όπως οι επιταγές, η αποταμίευση και οι χρεωστικές κάρτες, θα μπορούσε να ωφελήσει τους καταναλωτές. Η Wal-Mart, ειδικότερα, θα μπορούσε να φέρει τη φιλοσοφία της για καθημερινές χαμηλές τιμές στις βασικές τραπεζικές δραστηριότητες. Ξαφνικά οι άνθρωποι μπορεί να αναρωτηθούν, «Γιατί πρέπει να πάω στις τράπεζες που χρεώνουν πολλά όταν μπορώ να έχω καλή εξυπηρέτηση σε μια φθηνή τιμή στα Wal-Mart;" Γιατί πράγματι;

Ενώ οι καταναλωτές μπορούν να φαντάζονται μια πελατοκεντρική τράπεζα που τη χαρακτηρίζουν τα χαμογελαστά πρόσωπα και οι χαμηλές αμοιβές, η σημερινή πραγματικότητα παραμένει άσχημη. Το πραγματικό πρόβλημα με την προτεινόμενη φορολογία του Ομπάμα: Είναι ένας πολύ έμμεσος και αναποτελεσματικός τρόπος για να αντιμετωπίσει το ζήτημα του μεγέθους των τραπεζών, της μόχλευσης, και της ανάληψης κινδύνων. Υπάρχουν και άλλες, πολύ πιο σημαντικές ρυθμιστικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση του κινδύνου ‘πολύ συστημικός για να καταρρεύσει.’ Δε θα αρέσει στη βιομηχανία, αλλά αυτές οι αλλαγές περιλαμβάνουν τα πάντα, από την απαίτηση για υψηλότερες κεφαλαιακές απαιτήσεις και χαμηλότερους δείκτες μόχλευσης μέχρι ειδικές μεθόδους πτώχευσης για να αποφευχθεί η οικονομική μετάδοση. Όπως το έθεσε πρόσφατα ο Raghuram Rajan, οικονομολόγος στο Booth School of Business στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο: «Χρειαζόμαστε μια τράπεζα που θα αναλαμβάνει η ίδια όλο το κόστος του κάθε ηλίθιου πράγματος που κάνει».

Με απλά λόγια, ο φόρος δεν είναι πραγματικά κάτι τόσο σημαντικό. Είναι OK αν φέρει κάποια έσοδα για την αποπληρωμή των φορολογουμένων. Υπό ιδανικές συνθήκες, θα ήταν μια προκαταβολή για μια πολύ μεγαλύτερη δέσμη μεταρρυθμίσεων.

capital.gr