Οι γκούρου της οικονομίας ανησυχούν για double-dip κρίση!

Οι γκούρου της οικονομίας ανησυχούν για double-dip κρίση!


Ως δαμόκλειος σπάθη επικρέμαται πάνω από την παγκόσμια οικονομία η ύφεση τύπου “double-dip”, γνωστή και ως διπλή ύφεση, απειλώντας να βυθίσει εκ νέου την οικονομική δραστηριότητα έπειτα από μια βραχύβια περίοδο ανάκαμψης.

Δεν είναι λίγες οι φωνές που προειδοποιούν για την πιθανότητα νέου κύκλου συρρίκνωσης του ΑΕΠ, της απασχόλησης, της επενδυτικής δαπάνης, της παραγωγικής δυναμικότητας, της εταιρικής κερδοφορίας, του πληθωρισμού με παράλληλη έκρηξη της ανεργίας και των τραπεζικών χρεοκοπιών. Εκτός από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Barack Obama, πολλοί άλλοι υπερθεματίζουν το “γκρίζο” αυτό σενάριο, κάνοντας πλέον λόγο για κρίση φερεγγυότητας και όχι μόνο για κρίση ρευστότητας.

Η μεταφορά των ζημιών από τους ισολογισμούς των τραπεζών και των επιχειρήσεων σε αυτούς των κυβερνήσεων δεν αφήνει περιθώρια για πραγματική απομόχλευση, οδηγώντας σε πιστωτική στενότητα και επενδυτική “λειψυδρία”. Το πρόβλημα έρχεται να διογκώσει η αστάθεια του χρηματοπιστωτικού συστήματος, η συρρίκνωση των εισοδημάτων αλλά και η μείωση της απασχόλησης.

Με την οικονομία σε εύθραυστη κατάσταση και την ανεργία να καλπάζει, προκύπτουν σημαντικοί κίνδυνοι επανεμφάνισης της ύφεσης που συνδέονται με τις στρατηγικές εξόδου των κυβερνήσεων από τα έκτακτα μέτρα στήριξης που έλαβαν για την αντιμετώπιση της οικονομικής επιβράδυνσης. Διοχετεύοντας τεράστιες “ενέσεις” ρευστότητας στην οικονομία, οι νομισματικές αρχές κατάφεραν να δώσουν ώθηση στην οικονομική δραστηριότητα, πυροδοτώντας παράλληλα τεράστια δημοσιονομικά ελλείμματα. Πλέον, εγείρονται ανησυχίες πως η πρόωρη απορρόφηση της πλεονάζουσας ρευστότητας θα υπονομεύσει την ανάκαμψη, οδηγώντας εκ νέου την οικονομία σε ύφεση. Προβληματισμός κατακλύζει επίσης την περιρρέουσα ατμόσφαιρα της αγοράς ενέργειας, όπου ενσκήπτει ο κίνδυνος οι τιμές να κινούνται σε υψηλότερα επίπεδα από αυτά που υπαγορεύουν τα θεμελιώδη της αγοράς. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τη λαβωμένη καταναλωτική ψυχολογία, σκιαγραφούν το ζοφερό ενδεχόμενο εξέλιξης της οικονομικής κρίσης των καιρών μας σε ύφεση “διπλού πυθμένα”.

Barack Obama
Αναπάντεχη χαρακτηρίστηκε από πολλούς η παραδοχή του προέδρου των ΗΠΑ, Barack Obama, πως μένει ανοιχτό το ενδεχόμενο διπλής ύφεσης στην οικονομία.

Σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Fox News, ο Obama μίλησε για το επισφαλές εγχείρημα εξισορρόπησης που έχει αναλάβει η αμερικανική κυβέρνηση, η οποία κρίνει μεν απαραίτητο να πραγματοποιήσει μεγάλες δαπάνες προς αναζωπύρωση της οικονομίας, φοβάται ωστόσο μήπως το παρακάνει. Το διογκούμενο δημόσιο χρέος θα μπορούσε να οδηγήσει τη χώρα σε ύφεση τύπου “double-dip” παραδέχτηκε ο Obama και πρόσθεσε πως εξετάζονται φορολογικά κίνητρα για τις επιχειρήσεις που θα βάλουν τροχοπέδη στην καλπάζουσα ανεργία.

“Είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου πως αν εξακολουθήσουμε να τροφοδοτούμε το έλλειμμα, ακόμη και εν μέσω περιόδου ανάκαμψης, είναι πιθανό ότι θα έρθει η στιγμή που οι πολίτες θα χάσουν την εμπιστοσύνη τους στην αμερικανική οικονομία, οδηγώντας τη χώρα ακόμα και σε διπλή ύφεση”, τόνισε.

Η επίτευξη σωστής ισορροπίας είναι μία από τις δυσκολότερες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η αμερικανική κυβέρνηση- πρέπει να διασφαλίσει τη στήριξη της ανάκαμψης και να μην αποσύρει πολύ μεγάλο μέρος της ρευστότητας μέσω αύξησης φόρων ή περικοπών δαπανών.

Στο ευρύτερο νομοθετικό πλαίσιο θα πρέπει να ενταχθούν και νέες ρυθμίσεις για τη στήριξη της απασχόλησης, υπογράμμισε ο Obama, δε δεσμεύτηκε ωστόσο, πως αυτές δεν θα αυξήσουν το έλλειμμα.

Meredith Whitney
Πιθανό φαντάζει το σενάριο νέας ύφεσης και για τη Meredith Whitney, γεγονός που θορυβεί όσους πιστεύουν στις μαντικές ικανότητες της “Κασσάνδρας των αγορών”, όπως είναι το παρατσούκλι της γνωστής αναλύτριας.

Η Whitney χαρακτήρισε υπερτιμημένες τις μετοχές του Αμερικανικού Χρηματιστηρίου και δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο νέας ύφεσης της αμερικανικής οικονομίας το επόμενο έτος.

“Δεν ήμουν ποτέ πιο απαισιόδοξη το τελευταίο έτος”, δήλωσε.

“Κοιτάζω το ταμπλό και κάθε μία μετοχή από την Tiffany έως την Bank of America και την Caterpillar καταγράφει κέρδη. Δεν υπάρχουν ωστόσο τα θεμελιώδη που να δικαιολογούν την άνοδο αυτή-ειδικά στον καταναλωτικό τομέα.” Η αναλύτρια πρόβλεψε πως οι τραπεζικές μετοχές θα επιστρέψουν στα επίπεδα λογιστικής αξίας, γεγονός που υποδηλώνει σημαντική πτώση για έναν αριθμό μετοχών του χρηματοπιστωτικού κλάδου.

Ξεχωριστά η Whitney εξέφρασε την απογοήτευσή της για το ότι ο επικεφαλής της Fed, Ben Bernanke δεν αποκάλυψε την στρατηγική εξόδου της Κεντρικής Τράπεζας “από το μεγαλύτερο πρόγραμμα έως σήμερα, που είναι το πρόγραμμα αγοράς διασφαλισμένων με ενυπόθηκα δάνεια τίτλων”.

Nouriel Roubini
Προειδοποιητικά μηνύματα για ύφεση τύπου double-dip είχε στείλει πριν λίγους μήνες ο Nouriel Roubini. Ο γνωστός καθηγητής οικονομικών είχε σταθεί τότε στην κούρσα της τιμής του πετρελαίου αλλά και στην επίδραση του αυξανόμενου χρέους των ΗΠΑ στην επενδυτική δραστηριότητα.

Σύμφωνα με τον Roubini, αν και ο κίνδυνος του κραχ έχει φαινομενικά εξαλειφθεί λόγω των κρατικών δαπανών, η οικονομία διανύει τη χειρότερη ύφεση των τελευταίων 60 ετών.

Επίσης οι επενδυτές το επόμενο έτος ενδέχεται να αρχίσουν να ανησυχούν για το υψηλό δημοσιονομικό έλλειμμα των ΗΠΑ και να ξεκινήσουν να αποσύρονται από την αγορά των κρατικών ομολόγων ωθώντας τις αποδόσεις τους προς τα πάνω.

Ένας άλλος κίνδυνος είναι η άνοδος της τιμής του αργού κοντά στα 100 δολ. το βαρέλι, οι συνέπειες της οποίας θα είναι παρόμοιες με αυτές όταν το αργό έφτασε πέρυσι τα 145 δολ. και αποτέλεσε το σημείο καμπής για την παγκόσμια οικονομία.

“Θα μπορούσε να οδηγήσει σε ύφεση τύπου double-dip. Δεν λέω πως θα συμβεί, αλλά υπάρχει ο κίνδυνος,” είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ο Roubini.

Ο καθηγητής εκτιμά πως οποιαδήποτε διόρθωση στις μετοχές δεν θα είναι τόσο μεγάλη εκτός εάν ο κίνδυνος ύφεσης τύπου double-dip είναι πλέον ξεκάθαρος.

George Soros
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν οι δηλώσεις που έκανε πρόσφατα ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής, George Soros, ο οποίος δεν αποκλείει την εμφάνιση “διπλού πυθμένα” το επόμενο έτος ή το 2011.

Ο Soros δήλωσε πως αναμένεται “αιματοχυσία” στον τομέα μοχλευμένων εξαγορών αλλά και σε εκείνον του real estate.

Strauss-Kahn
Υπαρκτή χαρακτήρισε από την πλευρά του την πιθανότητα διπλής ύφεσης ο επικεφαλής του ΔΝΤ, Dominique Strauss-Kahn, αν και, όπως είπε στο πλαίσιο συνέντευξης του στο CNBC, δεν είναι το βασικό σενάριο που προβλέπει ο Διεθνής Οργανισμός.

Ο Strauss-Kahn ξεχώρισε το πρόβλημα της υψηλής ανεργίας, ενώ εξέφρασε την ανησυχία του για πρόωρη απόσυρση των μέτρων, λόγω της εμφάνισης των πρώτων θετικών στοιχείων για την οικονομία.

Η παγκόσμια οικονομία ανακάμπτει ωστόσο η ανεργία συνήθως έπεται της ανάκαμψης κατά 10 μήνες, αν όχι παραπάνω και “δεν θα έπρεπε να είμαστε υπερβολικά αισιόδοξοι”, δήλωσε ο Strauss-Kahn.

Οι χώρες που εγκαταλείπουν τις στρατηγικές ενίσχυσης, χωρίς να συντονίζονται σε ένα διεθνές πλαίσιο, αποτελούν “μεγάλο κίνδυνο”, σύμφωνα με τον επικεφαλής του ΔΝΤ, ο οποίος κατέληξε λέγοντας ότι οι στρατηγικές εξόδου πρέπει να συντονίζονται “στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό”.

William White
Τον ίδιο φόβο μοιράζεται και ένας από τους λίγους εκπροσώπους μιας γενιάς mainstream οικονομολόγων, ο οποίος είχε “κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου” πριν το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης.

Ο William White, πρώην στέλεχος της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, υποστηρίζει πως η παγκόσμια οικονομία δεν έχει αντιμετωπίσει το πρόβλημα στη ρίζα του και ενδεχομένως να εισέλθει σε νέα τροχιά ύφεσης. Τα μέτρα κατά της κρίσης που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις δεν αποκλείεται να σπέρνουν τους καρπούς μιας νέας ύφεσης, σύμφωνα με τον επιφανή οικονομολόγος.

Στο παρελθόν, εν έτει 2003, ο White είχε προειδοποιήσει για επικίνδυνες ανισορροπίες στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, έχοντας μάλιστα αμφισβητήσει την πολιτική φθηνού χρήματος του τότε επικεφαλής της Fed, Alan Greenspan.

Σήμερα ο White δηλώνει: “το μόνο πράγμα που θα μου προκαλούσε πραγματικά μεγάλη έκπληξη θα ήταν μια γρήγορη και διατηρήσιμη ανάκαμψη που θα μας οδηγήσει έξω από την τρέχουσα κατάσταση”.

Ηχηρά ονόματα από το παγκόσμιο οικονομικό στερέωμα έσπευσαν ήδη και θα εξακολουθήσουν να κάνουν προβλέψεις για το τι μέλει γενέσθαι με τα οικονομικά προβλήματα και τις ανισορροπίες που κλυδωνίζουν τις οικονομίες ανά τον κόσμο τα δύο τελευταία χρόνια.

Ωστόσο, το αν τελικά η ύφεση θα γραφτεί στα "κιτάπια" της ιστορίας της παγκόσμιας οικονομίας με αρχικό γράμμα “W”, θα φανεί με την πάροδο του χρόνου. Στο μεταξύ, κυβερνήσεις, φορείς άσκησης νομισματικής πολιτικής, οικονομολόγοι και επενδυτές θα συνεχίζουν να ταλανίζονται από το εξής κρίσιμο ερώτημα: πότε θα είναι η κατάλληλη ώρα απόσυρσης των μέτρων στήριξης;

capital.gr