Tuesday, September 29, 2009

Οι Reinhart και Rogoff ανησυχούν για μελλοντικές κρίσεις

Οι Reinhart και Rogoff ανησυχούν για μελλοντικές κρίσεις


Όταν κάποιος έχει μελετήσει "οκτώ αιώνες οικονομικής τρέλας," όπως έχουν κάνει οι διεθνείς οικονομολόγοι Carmen Reinhart και Kenneth Rogoff, αρχίζουν να εμφανίζονται μοτίβα. Το πιο εντυπωσιακό μοτίβο που βρήκαν είναι ότι οι άνθρωποι ποτέ δεν μαθαίνουν. Είμαστε αφελείς οι άνθρωποι και κάνουμε το ίδιο λάθος ξανά και ξανά, σαν να πιστεύουμε ότι οι νόμοι των οικονομικών έχουν καταργηθεί για εμάς.

Έτσι, οι Αμερικανοί διακηρύσσουν με βεβαιότητα ότι δεν υπάρχει πιθανότητα οι ΗΠΑ να χτυπηθούν από στασιμότητα, όπως η Ιαπωνία. Σίγουρα, ο αποπληθωρισμός άρχισε να εδραιώνεται στην Ιαπωνία μετά την κατάρρευση της χρηματιστηριακής αγοράς που άρχισε το 1990. Αλλά αυτή τη φορά είναι διαφορετικά, έτσι;

Μην είστε τόσο σίγουροι. Η Reinhart λέει πως οι Αμερικανοί φαίνεται να επαναλαμβάνουν άθελά τους τα λάθη των Ιαπώνων, συμπεριλαμβανομένης της ενδυνάμωσης των τραπεζών "ζόμπι” που δεν είναι αρκετά υγιείς για να δώσουν νέα δάνεια και να δώσουν ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη και πάλι. Οι Αμερικανοί κοροϊδεύουν τους εαυτούς τους, λέει, λέγοντας, “αυτά δεν είναι δάνεια-ζόμπι. Είναι απλά μη εξυπηρετούμενα."

Συνοψίζει η Reinhart: "Μιλάμε Ιαπωνικά χωρίς να το γνωρίζουμε."

(Λατρεύω αυτή τη δήλωση.)

Οι Reinhart και Rogoff μίλησαν σε ένα γεύμα για τους δημοσιογράφους στο Princeton Club στη Νέα Υόρκη, όπου συζήτησαν το νέο βιβλίο τους, “Αυτή τη φορά είναι διαφορετικά: οκτώ αιώνες χρηματοοικονομικής τρέλας."

Για μένα, ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα του βιβλίου είναι ότι γενιές οικονομολόγων, μέχρι και σήμερα, έχουν παρανοήσει τις αιτίες των sovereign defaults (δηλαδή, όταν μια χώρα αδυνατεί να καταβάλλει πληρωμές για το εξωτερικό της χρέος). Φαίνεται, λένε, ότι μια χώρα είναι πολύ πιθανότερο να μην μπορέσει να ανταποκριθεί στο εξωτερικό χρέος της, εάν κουβαλάει μεγάλο εσωτερικό χρέος. Δεν υπάρχει αμφιβολία: Μια χώρα θα επιχειρήσει να ξεπληρώσει τους πολίτες της (που ψηφίζουν) πριν να ανησυχήσει πολύ για τους ξένους πιστωτές (οι οποίοι δεν ψηφίζουν και, σε κάθε περίπτωση, τείνουν να συγχωρούν βλακωδώς).

Εντάξει, η σημασία του εγχώριου χρέους μπορεί να μην ακούγεται πολύ περίεργη. Η έκπληξη, μάλλον, είναι ότι αυτός ο παράγοντας είχε παραμεληθεί εντελώς στο πλαίσιο των εργασιών των περισσότερων οικονομολόγων. Ένας από τους λόγους: Οι κυβερνήσεις δεν έχουν κάνει διαθέσιμα στους ερευνητές τα δεδομένα σχετικά με τις ποσότητες του εσωτερικού τους χρέους. Οι Reinhart και Rogoff τα συγκέντρωσαν και σχεδιάζουν να τα κάνουν διαθέσιμα σε άλλους μελετητές.

Μία υποσημείωση: οι ΗΠΑ δεν έχουν εξωτερικό χρέος, με τον τρόπο που Reinhart και Rogoff χρησιμοποιούν τον όρο. Αντ΄ αυτού, έχουν μεγάλο εσωτερικό χρέος (όπως ομόλογα), που έτυχε να ανήκει σε αλλοδαπούς. Για αυτούς, το εξωτερικό χρέος είναι το χρέος που έχει εκδοθεί σε μια ξένη δικαιοδοσία, συνήθως σε ένα ξένο νόμισμα.

Οι ΗΠΑ μπορούν ακόμα να πιέσουν τους ξένους πιστωτές "φουσκώνοντας" το δολάριο τόσο πολύ ώστε τα ομόλογα δημοσίου που ανήκουν σε ξένους να είναι σχεδόν άνευ αξίας. Αυτή ακριβώς είναι η ανησυχία των Κινέζων τελευταία.

capital.gr

No comments:

Share |