Κάπνισμα: Ποιος πληρώνει το "μάρμαρο" της απαγόρευσης

Κάπνισμα: Ποιος πληρώνει το "μάρμαρο" της απαγόρευσης



Ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών από εστιάτορες, ιδιοκτήτες μπαρ και άλλων χώρων παροχής υπηρεσιών. Οδήγησε τους θεριακλήδες Γάλλους να πίνουν το ποτό τους κυριολεκτικά στο... πεζοδρόμιο, προκειμένου να εξασφαλίσουν τον καπνό τον... επιούσιο. Σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, ακόμα και οι πλέον... αντιδραστικοί υποτάχθηκαν στα κελεύσματα του νόμου. Πέραν, όμως, από τα παράπονα και τις ενστάσεις, η απαγόρευση του καπνίσματος έχει και τις οικονομικές της διαστάσεις. Δεύτερη μέρα εφαρμογής του μέτρου στην Ελλάδα και στο Capital.gr κάναμε τη δική μας έρευνα για το ποιοι κλάδοι της οικονομίας επηρεάστηκαν πώς και πόσο στις χώρες, όπου ισχύει η απαγόρευση του καπνίσματος.

Et puis je fume...

Αρχίζουμε με το πλέον πρόσφατο παράδειγμα: Γαλλία. Η απαγόρευση άρχισε να ισχύει το 2007. Οι –φημισμένοι για την αγάπη τους προς το κάπνισμα– Γάλλοι αντέδρασαν στην αρχή, κινούμενοι στην κατεύθυνση ότι δεν αποχωρίζονται τη συνήθειά τους. Στη συνέχεια, όμως, οι αριθμοί δείχνουν πως άλλαξαν ρότα. Οι πωλήσεις τσιγάρων άρχισαν να υποχωρούν:

- Από τα 54 δισ. σιγαρέττα το 2004,

- Είχαν αυξηθεί στα 54,94 δισ. το 2007.

- Ένα χρόνο μετά την απαγόρευση υποχώρησαν κατά 3,2%, στα 53,3 δισ. τεμάχια.

Μάλιστα, συγκρίνοντας τις συνολικές πωλήσεις καπνού το Νοέμβριο του 2008 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2007, καταγράφηκε πτώση 2,7%.

Ο κέλτικος τίγρης...

Στην Ιρλανδία, το κάπνισμα απαγορεύτηκε το 2004. Ένα χρόνο μετά, στον κλάδο της εστίασης χάθηκαν 7.000 θέσεις εργασίας. Επιπλέον, οι ιδιοκτήτες εστιατορίων, μπαρ και κέντρων διασκέδασης είδαν τα κέρδη τους να υποχωρούν από 20 έως και 30%.

...και οι σκοτσέζικες pubs

Δύο χρόνια μετά την Ιρλανδία, τα τσιγάρα άρχισαν να σβήνουν στη Σκωτία. Εκεί, όπου η κατανάλωση μπίρας στις «πάμπες» είναι συνυφασμένη με το κάπνισμα ενός –τουλάχιστον– τσιγάρου. Μετά τις πρώτες –και μάλιστα πολύ έντονες αντιδράσεις– οι πωλήσεις τσιγάρων υποχώρησαν κατά 10% και οι ιδιοκτήτες bars και pubs είδαν την πελατεία τους να μειώνεται κατά 14% μέσα σε ένα χρόνο. Στο τέλος του 2006, η οποία ήταν και η χρονιά οπότε και εφαρμόστηκε για πρώτη φορά η απαγόρευση, έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα στοιχεία για την πορεία των κερδών στα καταστήματα εστίασης και τα υπόλοιπα κέντρα διασκέδασης:

- Το 61% των καταστημάτων του κλάδου διατήρησε σταθερή την κερδοφορία του
- Το 18% είδε τα κέρδη να αυξάνονται και
- Ένα στα πέντε (21%) κατέγραψε υποχώρηση των κερδών του.

Το κοινωνικό μοντέλο της Σουηδίας...

To 2005, η κυβέρνηση της Σουηδίας αποφάσισε να νομοθετήσει την πλήρη απαγόρευση του καπνίσματος σε όλους τους χώρους, δημόσιους και ιδιωτικούς. Σε μια χώρα, όπου οι κοινωνικές παροχές προσφέρονται από το κράτος ιδιαίτερα απλόχερα, οι αρμόδιες υπηρεσίες προχώρησαν σε αυτό το μέτρο, μετά από τα στοιχεία έρευνας των αρμόδιων υπηρεσιών, σχετικά με το χρονικά διάστημα, κατά το οποίο κάθε χρόνο ασθενούν συγκεκριμένες ομάδες, που έχουν σχέση με το κάπνισμα. Διαπίστωσαν, λοιπόν, ότι οι καπνιστές αρρωσταίνουν δύο εβδομάδες περισσότερο από αυτούς, που δεν καπνίζουν. Συγκεκριμένα,

- Οι ημέρες ασθένειας για τους μη καπνιστές έφταναν τις 20 το χρόνο,
- Για τους πρώην καπνιστές τις 25 ετησίως, ενώ
- Για τους καπνιστές τις... 34 το χρόνο, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την επιβάρυνση του ασφαλιστικού συστήματος και του συστήματος υγείας.

...και τα παράδοξα της Νέας Υόρκης

Στο «Μεγάλο Μήλο», οι κάτοικοι έδειχναν καλά προετοιμασμένοι για την απαγόρευση του καπνίσματος. Δεν πρέπει, άλλωστε, να ξεχνάμε ότι από την ανατολική ακτή άρχισε η μαζική εκστρατεία κατά του καπνού. Δείτε, όμως, τι συνέβη μετά την έναρξη ισχύος της... καπνοαπαγόρευσης.

Το Δεκέμβριο του 2003, κλείνοντας την πρώτη χρονιά, η αγορά κατέγραφε απώλειες:

- 2.650 θέσεων εργασίας,
- 70 εκατομμυρίων δολαρίων στην οικονομική δραστηριότητα και
- 50 εκατομμυρίων δολαρίων σε επίπεδο μισθών.

Ένα χρόνο αργότερα, στα τέλη του 2004, η εικόνα ήταν τελείως διαφορετική. Όπως φάνηκε, οι συνθήκες είχαν ήδη ωριμάσει κι έτσι,

- το αμερικανικό δημόσιο αύξησε τα φορολογικά του έσοδα κατά 8,7% από bar και εστιατόρια
- δημιουργήθηκαν επιπλέον 10.600 θέσεις εργασίας, ενώ
- οι παθητικοί καπνιστές μειώθηκαν κατά 150.000!

Πού αποδίδεται αυτό; Στο γεγονός ότι οι αντικαπνιστές επικράτησαν πλήρως, με αποτέλεσμα τα non-smoking κέντρα εστίασης και διασκέδασης να γνωρίσουν... πιένες!

Επιπλέον, μέσα σε ένα χρόνο, η κατανάλωση τσιγάρων, στις πολιτείες όπου το κάπνισμα δεν επιτρέπεται, μειώθηκε κατά 5 έως 20%!

Τα οφέλη στον εργασιακό τομέα

Οι υπέρμαχοι του αντικαπνιστικού κινήματος υποστηρίζουν ότι η απαγόρευση του καπνίσματος εξασφαλίζει:

- μειωμένα έξοδα ασφάλειας (για παράδειγμα δαπάνες για προστασία από πιθανή πυρκαγιά),
- αυξημένη παραγωγικότητα τόσο των καπνιστών, όσο και των μη καπνιστών στο χώρο εργασίας τους,
- λιγότερα έξοδα αποζημιώσεων σε καπνιστές-θύματα, και
- χαμηλότερες δαπάνες για προσλήψεις (λιγότερες ανάγκες αντικατάστασης εργαζομένων, λόγω της υψηλής θνησιμότητας των καπνιστών, όπως έξοδα για την εκπαίδευση των νεοπροσλαμβανόμενων στελεχών).


capital.gr