Στο κόκκινο τα οικιστικά ακίνητα

Στο κόκκινο τα οικιστικά ακίνητα


• Τι δείχνει σφυγμομέτρηση 12 μεσιτών

• Μειώσεις τιμών σε οικίες – διαμερίσματα

• Σταθεροποίηση σε οικόπεδα, γραφεία, καταστήματα

• Λόγος για «τσουνάμι», «κραχ» και για νέα Ισπανία

Μειώσεις στις τιμές οικιών και διαμερισμάτων και σταθεροποίηση της υπόλοιπης αγοράς ακινήτων καταδεικνύει σφυγμομέτρηση δώδεκα μεγάλων και μικρότερων κτηματομεσιτών που πραγματοποίησε και παρουσιάζει σήμερα η StockWatch. H σφυγμομέτρηση, που περιλαμβάνει μεσίτες από όλες τις επαρχίες της ελεύθερης επικράτειας, δείχνει ότι η κρίση που παρουσιάζεται στην αγορά της Πάφου άρχισε να μεταφέρεται και στις άλλες παραλιακές πόλεις, πλην της Λεμεσού, όπου το αγοραστικό ενδιαφέρον Ρώσων συντηρεί τις τιμές στα περσινά επίπεδα. Κτηματομεσίτες κάνουν λόγο για σημαντικές μειώσεις τιμών και σε μη παραλιακές περιοχές. Το λεξιλόγιο των δώδεκα, που μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας, περιλαμβάνει αναφορές σε «τσουνάμι», σε «κραχ αλά ΧΑΚ» και σε σενάρια Ισπανίας, όπου οι τιμές παρουσιάζουν κάθετη πτώση.

Οι κτηματομεσίτες σημειώνουν ότι την κατηφόρα που πήραν από την αρχή του έτους οι πωλήσεις των ακινήτων από τους ξένους, ακολουθεί σήμερα και η ντόπια αγορά με αποτέλεσμα να ασκείται αφόρητη πίεση στις τιμές των ακινήτων τις οποίες οι κτηματομεσίτες προσπαθούν συγκρατούν με νύχια και με δόντια ώστε να μην ακολουθήσουν τη φθίνουσα πορεία των πωλήσεων.

Σύμφωνα με τα όσα λέχθηκαν στη StockWatch, οι τιμές των διαμερισμάτων και των οικιών παρουσιάζουν μείωση, ιδίως αυτών που προορίζονται για ξένους. Εντούτοις, σοβαρό πρόβλημα φαίνεται να παρουσιάζει και η εγχώρια ζήτηση καθώς οι τιμές εκτός των τουριστικών περιοχών επίσης παρουσιάζουν μείωση. Αντίθετα, η εντύπωση σχεδόν όλων είναι ότι οι τιμές των οικοπέδων, χωραφιών, γραφείων και καταστημάτων παρουσιάζουν σταθεροποίηση, αποφεύγοντας την κατάσταση που παρατηρείται με τα οικιστικά.

Πωλήσεις «κάτω από τραπέζι»

Η σφυγμομέτρηση της StockWatch αποτυπώνει το μέγεθος της κρίσης αλλά και την έντονη ανησυχία που επικρατεί για την προοπτική της κτηματαγοράς αφού όπως παραδέχονται οι πωλητές ήδη άρχισαν να προβαίνουν «κάτω από το τραπέζι» σε μειώσεις των κερδών τους από 20-30%, ενώ τα προηγούμενα χρόνια ήταν ανένδοτοι στις διαφημιζόμενες τιμές. Όπως διευκρινίζουν, προκειμένου να πουλήσουν, οι πωλητές μειώνουν το ύψος του κέρδους τους την ώρα της διαπραγμάτευσης.

Ωστόσο για την ώρα τουλάχιστον όπως ομολογούν, τα διαφημιστικά spot παραμένουν ανέπαφα.

«Αν κάνει κάποιος την αρχή και διαφημίσει σε χαμηλότερες τιμές, τότε θα καταρρεύσει το σύστημα», ανέφερε ένας από τους μεσίτες που έλαβαν μέρος στη σφυγμομέτρηση.

Εξωπραγματική η αύξηση προηγούμενων ετών

Ενδεικτικές της κρίσης που διέρχεται ο κλάδος είναι και οι απαντήσεις που δίνουν οι δώδεκα στην ερώτηση εάν υπάρχει μείωση ή αύξηση στις τιμές των ακινήτων. Στις οικίες και στα διαμερίσματα, οι έντεκα από τους κτηματομεσίτες κάνουν λόγο για μείωση ή σταθεροποίηση των τιμών προς τα κάτω, ενώ μόνο ένας αναφέρει ότι θα υπάρξει αύξηση των τιμών ως αποτέλεσμα του αυξημένου οικοδομικού κόστους.

Η συντριπτική πλειοψηφία παραδέχεται επίσης ότι η αύξηση που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια ήταν εξωπραγματική.

«Όσοι δεν μειώσουν τις τιμές τους θα αναγκαστούν να δώσουν τα κλειδιά τους», ανέφερε χαρακτηριστικά ένας κτηματομεσίτης.

«Αναμένουμε να γίνει το μεγάλο κραχ όπως έγινε και με το ΧΑΚ όπου τα μεγάλα κεφάλαια, θα πνίξουν τα μικρά και θα επικρατήσουν», σημειώνει για να προσθέσει, «και ακόμη οι τράπεζες δεν άρχισαν να σφίγγουν τα λουριά».

Ενδεικτική και η αναφορά άλλου κτηματομεσίτη ο οποίος έκανε λόγο για «τσουνάμι που πλήττει την κτηματαγορά», κυρίως σε ότι αφορά την εξωγενή ζήτηση. «Η απότομη εκτόξευση της τιμής των ακινήτων που ήταν αποτέλεσμα της ραγδαίας ζήτησης των προηγούμενων χρόνων κυρίως από ξένους, αλλά και το αβέβαιο μέλλον της οικονομίας καθιστούν άπιαστο όνειρο σήμερα για τους κυπρίους την επένδυση σε ακίνητα», σημειώνει.

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα επίσημα στοιχεία που δημοσιεύει η Κεντρική Τράπεζα, οι τιμές των οικιστικών ακινήτων αυξήθηκαν με ρυθμό 15% το 2007, σε σχέση με 10% το 2006, 12% το 2005, 20% το 2004 και 8% το 2003.

Τα αίτια

Σχεδόν όλοι οι κτηματομεσίτες αναδεικνύουν ως αιτία της πτώσης της εγχώριας αγοράς την άνοδο των τραπεζικών επιτοκίων, τις πληθωριστικές πιέσεις, αλλά και την αύξηση των επιτοκίων των καταθέσεων από τις τράπεζες που λειτουργούν εις βάρος της κτηματαγοράς.

Μερίδα κτηματομεσιτών εκτιμά επίσης ότι οι πωλήσεις στις οποίες προβαίνουν οι ξένοι επενδυτές και κυρίως οι Βρετανοί οι οποίοι καλύπτουν το 85% της αγοράς των ξένων στην Κύπρο, κλονίζουν ακόμη περισσότερο την αστάθεια της κτηματαγοράς.

«Οι Βρετανοί προκειμένου να επωφεληθούν της διαφοράς της βρετανικής λίρας με το ευρώ αλλά και του κόστους αγοράς που είχαν κάνει πριν 5-6 χρόνια, ξεπουλούν τα διαμερίσματα και τα σπίτια τους είτε για να αγοράσουν στη χώρα τους είτε σε άλλη χώρα όπως στην Ισπανία, στην οποία ανέρχονται σε ένα εκατομμύριο τα απούλητα σπίτια και διαμερίσματα».

Κατακόρυφη μείωση δραστηριότητας

Το πρόβλημα με τις τιμές ξεκινά με την καθίζηση της ζήτησης. Ιδιάζουσα είναι επίσης η εικόνα της αγοράς μεταξύ των παραθαλάσσιων πόλεων και της ενδοχώρας. Όπως υποστηρίζουν και οι δώδεκα κτηματομεσίτες στις παραθαλάσσιες περιοχές Πάφου, Λάρνακας, Πρωταρά και Αγίας Νάπας οι κτηματομεσίτες έχουν περιέλθει σε απραξία.

«Μας παρακαλούν να τους πουλήσουμε έστω και ένα διαμέρισμα και να μας δώσουν 8% επί πλέον προμήθεια», αναφέρει χαρακτηριστικά ένας κτηματομεσίτης από τη Λευκωσία, ενώ άλλος από τη Λάρνακα δηλώνει ότι εάν το 2007 ο δείκτης των πωλήσεων βρισκόταν στο 100 σήμερα έπεσε στο 5».

Εξαίρεση του κανόνα αποτελεί η Λεμεσός, σύμφωνα με τους κτηματομεσίτες, αφού όλοι αναγνωρίζουν μια ιδιαιτερότητα στην τοπική αγορά η οποία προέρχεται από τους Ρώσους. «Οι Ρώσοι ανεβάζουν τις πωλήσεις στην αγορά της Λεμεσού, έτσι παραμένει έξω από το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όλες οι άλλες πόλεις».

«Γιατί να νομίζουμε ότι η Κύπρος εξαιρείται από το διεθνή οικονομικό χάρτη», αναφέρει άλλος κτηματομεσίτης, ο οποίος συμφωνεί με άλλους συναδέλφους του ότι η κρίση θα κλιμακωθεί τους επόμενους μήνες ενώ ενδέχεται να συνεχιστεί και το 2009.

STOCKWATCH.COM.CY