Πώς παγιδεύτηκαν τρία από τα θύματα του Madoff

Πώς παγιδεύτηκαν τρία από τα θύματα του Madoff


Είναι 4 μ.μ. και η Stephanie Halio, συνταξιούχος, ετών 67, οδηγεί ένα φορτηγάκι, πάνω κάτω στις λεωφόρους της Νότιας Φλόριντα. Γιατί; Εξαιτίας του Bernie Madoff.

Λίγο καιρό αφότου έμαθαν ότι σχεδόν όλες τους οι επενδύσεις χάθηκαν στο σχέδιο Ponzi του επενδυτή Bernard Madoff, η Halio και ο 70χρονος σύζυγός της, Robert –συνταξιούχοι από το 2005- αποφάσισαν να ανοίξουν μία επιχείρηση μεταφοράς τουριστών προς τα κρουαζιερόπλοια ή το αεροδρόμιο του Miami και του West Palm Beach.

Παρά την έλλειψη εμπειρίας και τα πολλά χρόνια που κουβαλούσαν στις πλάτες τους, ήταν η μόνη τους επιλογή, λέει η Stephanie. “Παλεύουμε να διατηρήσουμε μία ποιότητα ζωής». Η τράπεζα κατάσχεσε ήδη το σπίτι τους στη Νέα Υόρκη, αφήνοντας τους με ένα υποθηκευμένο σπίτι στη Boca Raton. «Δεν έχουμε που αλλού να πάμε αυτή τη στιγμή».

Δύο χρόνια μετά την αποκάλυψη της απάτης των 65 δισ. δολαρίων που ενορχήστρωσε ο Madoff, κάποια από τα θύματά του προσπαθούν να ορθοποδήσουν. Στη διάρκεια των εορτών ήρθε μία ευχάριστη ανακοίνωση, ότι ο Irving Picard, ο άνθρωπος που ορίστηκε από το αμερικανικό σώμα προστασίας εγγυήσεων επενδυτών (SIPC) ως διαχειριστής της υπόθεσης, κατάφερε να ανακτήσει ποσό συνολικού ύψους 9,8 δισ. δολαρίων, ξεπερνώντας τις έως τότε προσδοκίες. Παρ’ ολ’ αυτά, ορισμένα από τα μεγαλύτερα θύματα του Madoff ενδέχεται να μην επωφεληθούν ποτέ από τους διακανονισμούς του Picard, για μερικά μάλιστα κατατίθενται αγωγές για την επιστροφή των κερδών που έλαβαν από την επένδυση, κεφάλαια που ξοδεύτηκαν ήδη σε συνταξιοδοτικά προγράμματα ή φόρους.

Ένα είναι σίγουρο: Πολύ λίγα από τα χρήματα των επενδυτών που επιβίωσαν θα βρουν το δρόμο τους στη χρηματιστηριακή αγορά. Οι περισσότεροι δηλώνουν πως η πίστη τους στο χρηματοπιστωτικό σύστημα των ΗΠΑ έχει κλονιστεί.

Ένα ζήτημα που ενοχλεί τους επενδυτές του Madoff είναι ότι το SIPC, ένας ημικυβερνητικός οργανισμός που χρηματοδοτείται από εταιρείες του χρηματοπιστωτικού κλάδου και παρέχει εγγυήσεις 500.000 δολαρίων σε περίπτωση κατάρρευσης μίας εταιρείας, καταβάλλει αποζημιώσεις χαμηλότερες από τις προσδοκώμενες. Στην υπόθεση Madoff, η ασπίδα αυτή χρησιμοποιείται μόνο για τις αρχικές επενδύσεις και όχι για τους τελικούς ισολογισμούς που περιελάμβαναν πλασματικά κέρδη στα οποία βασίζονταν οι επενδυτές.

Δεν θα επένδυα ούτε ένα σεντ στο χρηματιστήριο», λέει η Stephanie Halio. «Είναι πολύ επικίνδυνο και η κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να μας προστατέψει. Όσα περιουσιακά στοιχεία της έχουν απομείνει, η Halio τα φυλάει σε τράπεζα, αν και πλέον προσφέρουν ασήμαντες αποδόσεις.

Εδώ παρατίθενται οι ιστορίες τριών οικογενειών που έπεσαν θύματα της απάτης Madoff και καλούνται πλέον να αντιμετωπίσουν την επόμενη μέρα.

§ § §

Ο Peter Moskowitz μπορεί να επεβίωσε, αλλά ακόμη πιστεύει ότι η υπόθεση Madoff θα μπορούσε να τον έχει εξοντώσει. Λίγες ημέρες μετά την σύλληψη του Madoff, ο Moskowitz άρχισε να νιώθει πόνους στο στήθος. Σήμερα, σε ηλικία 68 ετών, ο πρώην οδοντίατρος, που δεν μπορούσε από πριν να εργαστεί λόγω αναπηρίας, έχει ανάγκη να υποβληθεί σε μια σοβαρή επέμβαση bypass. Το τελευταίο που είχε ακούσει από την Bernard L. Madoff Investment Securities ήταν πως ο λογαριασμός του έχει 1,15 εκατ. δολάρια. Τώρα έχουν γίνει όλα καπνός. Αυτό που ενέτεινε τα δεινά του είναι, όπως λέει, ότι «για δύο χρόνια έπρεπε να ζω με το φόβο ότι κάποιος θα έρθει να με μηνύσει.»

Αυτός ο κάποιος είναι ο Picard, που με τη στήριξη ενός πτωχευτικού δικαστηρίου, προσπαθεί να συγκεντρώσει τα χρήματα που κερδήθηκαν στο πλαίσιο του σχεδίου Ponzi, ακόμα και από αθώα θύματα που πίστεψαν ότι τα κέρδη είναι πραγματικά. Συνολικά 20 δισ. δολάρια εκτιμάται ότι δόθηκαν αρχικά στο επενδυτικό όχημα του Madoff, ωστόσο οι λογαριασμοί του Δεκεμβρίου του 2008 έδειξαν κεφάλαια ύψους 65 δισ. δολαρίων. Αν, πριν την αποκάλυψη της απάτης, οι πελάτες απέσυραν από τους λογαριασμούς τους περισσότερα από όσα είχαν επενδύσει, θεωρούνται ωφελημένοι από μια απάτη. Δεν πρόκειται να επωφεληθούν από την ανάκτηση των χαμένων χρημάτων ή να καλυφθούν από το SIPC, στο πλαίσιο της ερμηνείας του νόμου, που αποτελεί αντικείμενο διαμάχης μεταξύ των δικηγόρων των θυμάτων και ορισμένων μελών του Κογκρέσου. Από τις 16.444 απαιτήσεις επί του ποσού του διακανονισμού της υπόθεσης Madoff, ο Picard αναγνώρισε μόλις 2.372 ως νόμιμες.

Ο Moskowitz έπεσε σε αυτήν την παγίδα, καθώς απέσυρε περίπου τα 2/3 του χαρτοφυλακίου του για το διακανονισμό ενός διαζυγίου το 1997. Θέλοντας να βοηθήσει την νύφη του που εργάζεται σε μια εταιρεία αμοιβαίων κεφαλαίων, ο Moskowitz απέσυρε άλλο ένα 30% το 2007 και το επένδυσε μέσω του εργοδότη της. Η απλή σκέψη που έκανε είναι πως τα χρήματα είναι δικά του και θα τα ξοδέψει όπως θέλει. «Σχεδίασα τη ζωή μου βασισμένος σε κάποια οικονομικά δεδομένα και ήταν όλα αέρας κοπανιστός», λέει. Κατηγορεί το SIPC που δεν εγγυάται τουλάχιστον για την προστασία των 500.000 δολαρίων. «Πρέπει να γνωρίζουν όλοι πως δεν υπάρχει πραγματική προστασία έναντι της κλοπής της περιουσίας μας όταν την έχουμε εμπιστευτεί στο SIPC», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Όσο περισσότερο καιρό διατηρείς έναν λογαριασμό, τόσο πιο επικίνδυνο είναι». Ο Picard είχε προθεσμία μέχρι τον προηγούμενο μήνα για να υποβάλει τις αγωγές. Ο Moskowitz δεν είχε κάποιο νέο. Υποθέτει ότι δεν του έχει γίνει μήνυση, αλλά και η παραμικρή αβεβαιότητα τον βαραίνει πολύ. Συλλογίζεται ότι ενδεχόμενη δικαστική απόφαση εναντίον του, θα του κόστιζε το σπίτι του στην Corona, της Καλιφόρνια Ο Picard έχει τη δύσκολη αποστολή να απαλλάξει τους πελάτες από την επιστροφή κερδών υπό ορισμένες προ»υποθέσεις, όπως η προχωρημένη ηλικία και την αδυναμία να αντεπεξέλθουν στο κόστος διαβίωσης και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Εκπρόσωπος του Picard, απέφυγε να σχολιάσει.

Τα εναπομείναντα περιουσιακά του Moskowitz, παραμένουν υπό τη διαχείριση του τον εργοδότη της νύφης του, αν και ο ίδιος ανησυχεί ότι είναι αδύνατο για τους ερασιτέχνες επενδυτές να δουν ποιες επιχειρήσεις είναι έντιμες. «Δεν έχεις κανένα τρόπο να γνωρίζεις τι κάνει κάθε επιχείρηση επειδή δεν υπάρχει διαφάνεια,"λέει. "Μπορεί το σύνολο της χρηματιστηριακής αγοράς να είναι ένα σχέδιο Ponzi; Δεν το γνωρίζω. Μπορεί και να είναι."

§ § §

Η οικογένεια του Boyer Palmer, ενός 88χρονου μετανάστη, σουηδικής καταγωγής που έχτισε μια επιτυχημένη επιχείρηση γυψοσανίδας, έχει εναχθεί από τον Picard για ποσό που ξεπερνά τα 5 εκατομμύρια δολάρια, παρά το γεγονός ότι ο Palmer, η σύζυγός του, και άλλα 16 μέλη της οικογένειας έχασαν συνολικά 12 εκατομμύρια δολάρια στην την απάτη.

Η μήνυση κατατέθηκε τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με τον γαμπρό του Palmer, Tim Murray. Στην ηλικία του Palmer, "είναι τραγικό να τον βλέπεις να το περνάει αυτό", λέει ο Murray, προσθέτοντας: «Ήρθε από το τίποτα. Είχε κάποια χρήματα, αλλά δεν έζησε σαν να τα είχε. Πρόσεχε το κάθε δολάριο"

Δυστυχώς τα γηραιότερα και τα πιο φτωχά θύματα είναι αυτά που συνήθως δεν καλύπτονται από την ασπίδα του SIPC, λέει ο Ron Stein, χρηματοοικονομικός σύμβουλος και πρόεδρος του Δικτύου για την Επενδυτική Δράση και Προστασία (Network for Investor Action and Protection), έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που ιδρύθηκε από τα θύματα του Madoff. Οι λιγότερο εύποροι επενδυτές συχνά χρειαζόταν να αποσύρουν χρήματα για να πληρώσουν τους φόρους επί των κερδών τους, ενώ οι πιο ηλικιωμένοι -πολλοί σήμερα σε ηλικία άνω των 80 και 90 ετών- συχνά εξαργύρωναν τα κέρδη τους για τη συνταξιοδότηση.

"Αθώα θύματα αναγκάζονται τώρα να επιστρέψουν περιουσιακά στοιχεία, κάτι που στην πλειονότητά τους δεν μπορούν να αντέξουν, δίχως να υποστούν άλλο ένα τεράστιο οικονομικό σοκ», λέει ο Stein, σημειώνοντας ότι οι πλούσιοι επενδυτές και τα hedge funds ήταν σε θέση να διατηρήσουν ανέπαφες τις αρχικές βασικές επενδύσεις τους.

Ο Murray υπέθεσε ότι μετά την απάτη η οικογένεια θα λάμβανε περισσότερα από 3 εκατ. δολάρια ως αποζημίωση από την SIPC για διάφορους λογαριασμούς, βασισμένος στις δηλώσεις του Madoff ότι «βασίστηκαν στην καλή πίστη». Αν’ αυτού τους ζητάται να επιστρέψουν πάνω από 5 εκατομμύρια δολάρια –επιπλέον της αρχικής τους επένδυσης- που απέσυραν. Πού πήγαν τα χρήματα;

Ο Murray λέει ότι τα κεφάλαια που αποσύρθηκαν χρηματοδότησαν «συνήθεις δαπάνες διαβίωσης» κατά τη διάρκεια της συνταξιοδότησης του Palmer και της συζύγου του, που γιόρτασαν πρόσφατα την 70η επέτειο του γάμου τους.Ο Palmer έκανε επίσης δωρεές για φιλανθρωπικό σκοπό, συμπεριλαμβανομένων των 500.000 δολαρίων που έδωσε το 2007 για να χρηματοδοτήσει την επέκταση American Swedish Institute στη Μινεάπολη. Επίσης, δόθηκαν πολλά χρήματα για την πληρωμή των φόρων επί των πλασματικών κερδών των λογαριασμών στο όχημα του Madoff, συχνά με υψηλότερους, βραχυπρόθεσμα, συντελεστές υπεραξίας.

Ο Murray δεν γνωρίζει με βεβαιότητα κατά πόσον τα 18 μέλη της οικογένειας του, ηλικίας 16 έως 88, θα μπορούσαν να συγκεντρώσουν από κοινού 5 εκατομμύρια δολάρια, ακόμη και αν δέχονταν ότι οι υπολογισμοί του διαχειριστή της υπόθεσης ήταν δίκαιοι. "Ό,τι έχει απομείνει βρίσκεται ως επί το πλείστον στην τράπεζα», λέει ο Murray. Τα κεφάλαια αυτά να είναι προσεκτικά τοποθετημένα με τη μορφή καταθέσεων που καλύπτονται από την FDIC, για να είναι ασφαλή ακόμη και στην περίπωση χρεοκοπίας των τραπεζών.

§ § §

Η Stephanie Halio δεν μπαίνει σε λεπτομέρειες, αλλά είναι σαφής όταν λέει ότι το ζευγάρι έχασε «σχεδόν τα πάντα» από το σκάνδαλο Madoff. Είχαν εξαργυρώσει το ασφαλιστήριο συμβόλαιο ζωής του συζύγου της, και επένδυσαν τα κεφάλαια με τον Madoff και δεν εξασφάλισαν μακροχρόνια ασφάλιση για περίθαλψη "για τί θεωρήσαμε ότι είχαμε αρκετά χρήματα για να ασφαλίσουμε τον εαυτό μας."

Όταν συνειδητοποίησαν ότι η εταιρεία του Madoff ήταν μια πυραμίδα Ponzi, αναζήτησαν αμέσως δουλειά, αλλά δεν μπόρεσαν να βρουν κάτι στο απόγειο της οικονομικής ύφεσης στα τέλη του 2008 και τις αρχές του 2009. Έτσι αποφάσισαν να ξεκινήσουν την επιχείρηση μεταφορών. Σε ένα βαθμό, ήταν επιτυχημένη, με τη μεταφορά τουριστών να πραγματοποιείται όλες τις ώρες της ημέρας και της νύχτας. Το πρόβλημα είναι ότι οι δύο βασικοί οδηγοί είναι ηλικιωμένα άτομα. Ο Robert Halio είχε ήδη μια μακρόχρονη καριέρα, διοικώντας μια επιχείρηση δικαστικών κλητήρων και η Stephanie βοηθούσε. «Είμαστε πολύ κουρασμένοι," λέει. "Ποτέ δεν περιμέναμε ότι θα έπρεπε να το κάνουμε σε αυτή το στάδιο της ζωής μας."

Οι Halios πήραν κάποια χρήματα πίσω από το SIPC, αλλά "πολύ λιγότερα" από ό, τι θεωρούν ότι έπρεπε να πάρουν. Ζήτησαν από τον Picard να επαναξετάσει τον διακανονισμό. «Δεν έχουμε την πολυτέλεια να προσλάβουμε έναν δικηγόρο», λέει η Stephanie. "Έτσι απλώς καθόμαστε και να περιμένουμε ποια θα είναι η απόφαση του." Είναι θυμωμένη όχι μόνο με το SIPC, αλλά με τις κυβερνητικές υπηρεσίες που απέτυχαν να αποκαλύψουν την απάτη Madoff νωρίτερα, όταν το ζεύγος κατέβαλε φόρους επί των "ψεύτικων κερδών."

"Θα πρέπει να ζούμε τη ζωή μας, σύμφωνα με αυτό που καταφέραμε να αποταμιεύσουμε», λέει. «Δεν θέλω τα χρήματα κανενός άλλους. Θέλω τα λεφτά μου να επιστρέφουν σε μένα."


source: capital.gr