Κύπρος: Ενας ακριβός τουριστικός προορισμός με φθηνούς τουρίστες

Κύπρος: Ενας ακριβός τουριστικός προορισμός με φθηνούς τουρίστες


Για δύο χρυσές δεκαετίες η τουριστική βιομηχανία της Κύπρου αναπτυσσόταν με γοργούς ρυθμούς μέχρι που αποτελούσε το 22% του ΑΕΠ και ήταν η κινητήρια δύναμη για τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που γνώρισε η κυπριακή οικονομία τις δεκαετίες 1980-2000. Οι τουριστικές αφίξεις και τα εισοδήματα από τον τουρισμό αυξάνονταν από χρόνο σε χρόνο, χωρίς να χρειάζεται εμείς να κάμουμε και πολλά πράγματα. Η επιτυχία αυτή του τουρισμού οδήγησε σε εφησυχασμό και επέτρεψε τη σταδιακή διάβρωση των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων της Κύπρου. Η σημερινή εικόνα της κυπριακής τουριστικής βιομηχανίας παρουσιάζει έλλειψη ανταγωνιστικότητας, κόπωση και υποχώρηση σε ανησυχητικό βαθμό.

Η ανώμαλη προσγείωση στη βιομηχανία ήρθε το 2002 με μείωση, για πρώτη φορά, στον αριθμό των τουριστών από 2.697.000 το 2001 στο 2.418.000 το 2002, με αντίστοιχη μείωση στις εισπράξεις από £1.272.000 στις £1.132.000. Η ολίσθηση της τουριστικής βιομηχανίας συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Το 2009 οι αφίξεις τουριστών μειώθηκαν στα 2.140.000 ή κατά 10,9% επί του 2008, και οι εισπράξεις από 1.790.000 ευρώ στα 1.490.000 ευρώ περίπου. Η παγκόσμια οικονομική κρίση δεν έφερε την κρίση στην τουριστική βιομηχανία, απλώς επιτάχυνε την παρακμή που ξεκίνησε από τις αρχές της δεκαετίας.

Για τη σημερινή κατάντια της τουριστικής βιομηχανίας όλοι ευθύνονται, οι εκάστοτε κυβερνήσεις οι οργανωμένοι φορείς τουρισμού, αλλά, προπάντων, οι βασικοί συντελεστές όπως οι ξενοδόχοι, οι ιδιοκτήτες κέντρων αναψυχής, εστιάτορες καθώς και άλλοι επαγγελματίες του τομέα. Πίστεψαν, δηλαδή, ότι βρήκαν την παχιά αγελάδα κι ότι θα μπορούσαν να την αρμέγουν εσαεί. Χρέωναν τους τουρίστες ό,τι νόμιζαν χωρίς να τους προσφέρουν "value for money", όπως λένε οι Άγγλοι. Με ένα ξεπερασμένο προϊόν που συνοψίζετε στο "ήλιος και θάλασσα", αγνοώντας τις εξελίξεις στο διεθνές τουριστικό περιβάλλον, έμειναν δικαίως εκτός ανταγωνισμού. Οι παραδοσιακοί μας πελάτες, ως επί το πλείστον Άγγλοι, ανακάλυψαν ότι υπάρχουν και αλλού πορτοκαλιές που κάμνουν πορτοκάλια. Δηλαδή, ανακάλυψαν άλλους προορισμούς, βλέπε την γειτονική Τουρκία, Αίγυπτο και Τυνησία, που τους προσφέρουν τα ίδια ή και καλύτερα πράγματα με λιγότερα λεφτά. Με λίγα λόγια, η Κύπρος έχει χάσει την ανταγωνιστικότητά της ως τουριστικός προορισμός εν συγκρίσει με άλλες χώρες που προσφέρουν ένα παρόμοιο προϊόν.

Ταυτόχρονα με την απώλεια της ανταγωνιστικότητας υποβαθμίστηκε και η παραδοσιακή κυπριακή φιλοξενία, σημαντικό συστατικό στοιχείο του τουριστικού προϊόντος, καθώς οι Κύπριοι στην τουριστική βιομηχανία αντικαταστάθηκαν από ξένο εργατικό δυναμικό. Παράλληλα, υποβαθμίστηκε και το τουριστικό περιβάλλον και μετατράπηκε η Κύπρος σε προορισμό μαζικού τουρισμού, χαμηλής ποιότητας και εισοδηματικής προέλευσης, με αποτέλεσμα η Κύπρος σήμερα να χαρακτηρίζεται από τους ξένους ως ένας ακριβός τουριστικός προορισμός με φθηνούς τουρίστες.
Μάταια ο Κυπριακός Οργανισμός Τουρισμού καταβάλλει προσπάθειες για αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος. Το στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης του ΚΟΤ για το 2003-2010 που στόχευε στην αναβάθμιση και διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος και την επανατοποθέτηση της Κύπρου ως προορισμού ποιοτικού τουρισμού απέτυχε παταγωδώς. Καθυστέρησε η υλοποίηση σημαντικών έργων υποδομής όπως αεροδρομίων και μαρίνων και η διαφημιστική καμπάνια στο εξωτερικό δεν απέδωσε. Δεν αρκεί μόνο η αναβάθμιση του προϊόντος σου για να προσελκύσεις ποιοτικό τουρισμό. Πρέπει και να πείσεις τους ξένους τουριστικούς πράκτορες με βαθιά εμπεδωμένη την αντίληψη ότι η Κύπρος δεν είναι ένας ακριβός τουριστικός προορισμός που προσφέρει χαμηλού επιπέδου υπηρεσίες. Πρέπει λοιπόν να πείσεις ότι πράγματι κάτι έχει αλλάξει και τούτο θα απαιτήσει πολύ χρόνο και χρήμα με διαφημιστικές, στοχευμένες καμπάνιες στο εξωτερικό καθώς και άλλες ενέργειες.

Τα τελευταία χρόνια η συνεισφορά του τουριστικού τομέα στο ΑΕΠ έχει μειωθεί σημαντικά από 20,4% το 2001 στο 10,8% το 2008. Αυτή η τάση αναμένεται να συνεχίσει καθώς ο τομέας αυτός θα συρρικνώνεται συνεχώς και άλλοι τομείς της οικονομίας όπως οι υπηρεσίες θα μεγεθύνονται. Η φετινή χρονιά για τον τουρισμό προβλέπεται να είναι εξίσου δύσκολη ή και χειρότερη από την περσινή παρά των όποιων ενθαρρυντικών εξελίξεων στις αφίξεις του πρώτου τριμήνου του 2010. Κάποια ανάκαμψη στον τομέα αναμένεται να υπάρξει το 2011 ένεκα της πιθανής ανάκαμψης της οικονομίας της Βρετανίας, που είναι και η μεγαλύτερη αγορά εισερχόμενου τουρισμού της Κύπρου. Σημαντικό ρόλο θα παίξει και η συναλλαγματική αξία της αγγλικής λίρας έναντι του ευρώ, που επηρεάζει άμεσα το κόστος των πακέτων διακοπών.

Για να ανακοπεί και αναστραφεί η φθίνουσα πορεία της τουριστικής βιομηχανίας χρειάζονται να ληφθούν ριζικά διαρθρωτικά μέτρα. Η υφιστάμενη τουριστική υποδομή είναι γερασμένη, αναχρονιστική και ανεπαρκής. Η επιδιωκόμενη διαφοροποίηση και αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος απαιτεί νέες σημαντικές επενδύσεις στον τομέα. Επίσης, χρειάζεται αλλαγή και νέα προσέγγιση. Ο σημερινός τουρίστας είναι πιο απαιτητικός και τα γούστα και τα ενδιαφέροντά του έχουν αλλάξει. Το να προσφέρεις μόνο "ήλιο και θάλασσα" δεν είναι πλέον αρκετό. Οι σύγχρονοι τουρίστες αναζητούν νέες εμπειρίες, περιπέτεια, διασκέδαση και νυκτερινή ζωή. Θέλουν, με άλλα λόγια, η παραμονή τους να είναι μια αξέχαστη εμπειρία ζωής. Στην Κύπρο βέβαια δεν υπάρχουν θεματικά πάρκα, καζίνα, ζωολογικοί κήποι, αξιόλογα μουσεία, μαρίνες, πίστες για αγώνες formula one ή και σαφάρι στην έρημο ή άγρια ζούγκλα. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που οι σημερινοί τουρίστες προτιμούν άλλους προορισμούς εκτός από την Κύπρο. 'Love Cyprus' λοιπόν; - you have to be joking.

source: politis-news.com