Μεγαλύτερα ελλείμματα και χρέη

Μεγαλύτερα ελλείμματα και χρέη


Τη συσσώρευση μεγαλύτερων ελλειμμάτων και χρεών από αυτά που εκτιμά το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που έκανε χθες το πρώτο βήμα για ενεργοποίηση της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος κατά της Κύπρου. Η Επιτροπή εκτιμά ότι οι προβλέψεις που περιλαμβάνει το υπουργείο στο Πρόγραμμα Σταθερότητας για την περίοδο 2010-2013 είναι μάλλον αισιόδοξες, αφού στηρίζονται σε θετικά σενάρια ανάκαμψης της κυπριακής οικονομίας – που ενδέχεται να μην επαληθευτούν, όπως και πέρσι.

Η Επιτροπή ζητά από την κυπριακή κυβέρνηση πιο ουσιαστικά μέτρα συγκράτησης των δαπανών αλλά και μέτρα διαρθρωτικού χαρακτήρα, σημειώνοντας πως τα πλείστα από τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα αφορούν τα έσοδα.

Με την αξιολόγηση του Προγράμματος που δημοσιεύθηκε χθες, η Επιτροπή ενεργοποιεί το πρώτο σκέλος της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος που θα οδηγήσει τους επόμενους μήνες στην έναρξη της επιτήρησης της κυπριακής οικονομίας από το συμβούλιο υπουργών Οικονομικών. Σε σχετική της ανακοίνωση, η Επιτροπή αναφέρει ότι παρόμοια διαδικασία ξεκινά για άλλες τέσσερις χώρες –Δανία, Βουλγαρία, Λουξεμβούργο και Φινλανδία, ενώ η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη για τις υπόλοιπες 23 χώρες.

Στην αξιολόγηση του κυπριακού ΠΣ, η Επιτροπή αποστασιοποιείται για μία ακόμη φορά από τις προβλέψεις του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης για το φετινό ρυθμό ανάπτυξης.


Ενώ το ΥΠΟΙΚ αναμένει ανάπτυξη της οικονομίας με ρυθμό 0,5%, η Επιτροπή σημειώνει πως η οικονομία θα συρρικνωθεί φέτος με ρυθμό 0,4% έναντι συρρίκνωσης 1,7% το 2009.

Για το 2011 αναμένεται αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,3% έναντι της εκτίμησης του υπουργείου για αύξηση 1,5%. Όπως τονίζεται, μεσοπρόθεσμα, «η Κύπρος βρίσκεται αντιμέτωπη με την πρόκληση της ενίσχυσης της ανάπτυξης, εν μέσω μιας εύθραυστης παγκόσμιας οικονομικής ανάκαμψης και αντιμετώπισης των υφιστάμενων μακροοικονομικών ανισορροπιών».

Ως αποτέλεσμα των λιγότερο αισιόδοξων εκτιμήσεων για το ρυθμό ανάπτυξης, η Επιτροπή προειδοποιεί ότι τα ελλείμματα των επόμενων ετών θα είναι μεγαλύτερα.

Στην αξιολόγηση του Προγράμματος Σταθερότητας που η Κύπρος υπέβαλε τον Απρίλιο, η Κομισιόν εκτιμά ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα θα ανέλθει στο 7,1% του ΑΕΠ το 2010 και στο 7,7% το 2011 έναντι των προβλέψεων του ΥΠΟΙΚ για φετινό έλλειμμα 6% και έλλειμμα 4,5% το 2011.

Η Επιτροπή εκτιμά επίσης ότι το δημόσιο χρέος θα ανέλθει στο 62,3% του ΑΕΠ το 2010 και στο 67,6% το 2011. Το ΥΠΟΙΚ με βάση το ΠΣ προβλέπει ότι το χρέος θα ανέλθει στο 61% φέτος και στο 63,2% τον επόμενο χρόνο.

Κίνδυνοι μεγαλύτερων ελλειμμάτων

Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους που ελλοχεύουν για την πορεία των δημοσίων οικονομικών, σημειώνει η Επιτροπή, είναι πως η μεσοπρόθεσμη ανάκαμψη δεν θα στηριχθεί σε κλάδους όπως αυτός των κατασκευών και των ακινήτων, που είναι αρκετά προσοδοφόροι για το κράτος. Αντίθετα, εκτιμά ότι ο κλάδος των κατασκευών θα παρουσιάσει μεγαλύτερα προβλήματα από αυτά που υπολογίζει το υπουργείο Οικονομικών, στερώντας πρόσθετα έσοδα από το κράτος.

Ανησυχία προκαλεί επίσης στους τεχνοκράτες της Επιτροπής η προσφιλής τακτική των κυπριακών κυβερνήσεων να καταθέτουν συμπληρωματικούς προϋπολογισμούς. Αν συνεχιστεί η τακτική αυτή, σημειώνουν, τα ελλείμματα θα είναι μεγαλύτερα.

Ιδίως εάν το κράτος κληθεί να αυξήσεις τις δαπάνες του σε περίπτωση που η ανάκαμψη είναι κατώτερη των προσδοκιών για να ενισχύσει την οικονομία.

Τέλος, η Επιτροπή σημειώνει πως οι δαπάνες για παροχές ενδέχεται να είναι μεγαλύτερες από τις προβλεπόμενες λόγω των σχετικά αισιόδοξων προβλέψεων που περιλαμβάνει το ΠΣ για την ανεργία. Η Επιτροπή εκτιμά ότι η ανεργία θα φθάσει το 7% το 2011.

Τρεις συστάσεις

Με βάση τα δεδομένα αυτά, η Επιτροπή ζητά από την κυβέρνηση πιο δραστικά μέτρα για μείωση του ελλείμματος κάτω από το 6% του ΑΕΠ για φέτος. Η μείωση του ελλείμματος, αναφέρεται, μπορεί να γίνει με την ενίσχυση των μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης, κυρίως στην περίπτωση όπου οι μακροοικονομικές εξελίξεις είναι λιγότερο ευνοϊκές από ότι προβλέπεται στο ΠΣ αλλά και μέσω της λήψης έγκαιρων μέτρων για στρατηγική εξυγίανση των δαπανών.

Παράλληλα, η μείωση του ελλείμματος μπορεί να γίνει όπως σημειώνεται με την αξιοποίηση «ευκαιριών» πέρα από την ανακοινωθείσα δημοσιονομική προσπάθεια, δηλαδή με πρόσθετα μέτρα.

Επίσης, η Κομισιόν ζητά από την κυβέρνηση την εφαρμογή, όπως προβλέπεται, ενός αποτελεσματικού πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, ώστε να διασφαλίζεται η διατήρηση των δημοσιονομικών στόχων και ο αυστηρός περιορισμός των δαπανών μεσοπρόθεσμα. «Ο έλεγχος των τρεχουσών δαπανών με την εφαρμογή ενός αποτελεσματικού πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου θα αποτελέσει ουσιαστικό εργαλείο για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων», αναφέρεται.

Η τρίτη σύσταση της Κομισιόν είναι η βελτίωση της μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας των δημόσιων οικονομικών μέσω της εφαρμογής μεταρρυθμίσεων για έλεγχο των δαπανών για συντάξεις και υγειονομική περίθαλψη, προκειμένου να επιβραδυνθεί η προβλεπόμενη αύξηση στις δαπάνες λόγω της γήρανσης του πληθυσμού.

Όπως τονίζει η Κομισιόν, για την Κύπρο «είναι σημαντικό να ληφθούν μεταρρυθμίσεις στον τομέα της αγοράς εργασίας, κυρίως για την ενίσχυση της δια βίου μάθησης των ατόμων με χαμηλή ειδίκευση, τους εργαζόμενους μεγαλύτερης ηλικίας και των ανέργων αλλά και να εξασφαλίζεται η έγκαιρη και αποτελεσματική εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που είχαν προγραμματιστεί στην τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση».

Παράλληλα, αναφέρεται η ανάγκη για καλύτερη ευθυγράμμιση της αύξησης των μισθών με την παραγωγικότητα και η αύξηση της απασχόλησης και της ανταγωνιστικότητας.

source: stockwatch.com.cy