Τι θα φέρει το 2010 σε κατασκευές και real estate

Τι θα φέρει το 2010 σε κατασκευές και real estate


Υπό στενό πολιορκητικό κλοιό εκτιμάται ότι θα εξακολουθήσουν να βρίσκονται και κατά το 2010 κτηματαγορά και κατασκευές, με τους οιωνούς για ανάκαμψη του ευρύτερου οικονομικού κλίματος να είναι κάθε άλλο παρά καλοί. Στελέχη της αγοράς μιλούν για μία ακόμη χρονιά “κρίσης”, κατά την οποία εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων και κατασκευαστικές θα κληθούν να περάσουν μέσα από τις συμπληγάδες πέτρες της σχεδόν ανύπαρκτης ρευστότητας και της κατακόρυφης διολίσθησης αξιών των ακινήτων.

Το 2009 κατεβάζει αυλαία με μία αγοραπωλησία αποκαλυπτική της κατάστασης στην οποία έχουν περιέλθει ιδίως τα επαγγελματικά ακίνητα. Συγκεκριμένα, εισηγμένος όμιλος ακινήτων απέκτησε κατά {...} 81% φθηνότερα -σε σχέση με το τίμημα που είχε προσυμφωνηθεί τον Μάιο του 2009- κτιριακό συγκρότημα. Βέβαια, η μείωση του τιμήματος οφείλεται και στις μεγάλες υποχρεώσεις που παρουσίαζε η εξαγορασθείσα εταιρεία.

Οι τάσεις του 2010

Όπως επισημαίνεται σε σχετική έκθεση της PricewaterhouseCoopers, η ελληνική κτηματαγορά, όπως και αυτές της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Ιταλίας θα βρεθούν και το 2010 σε ελεύθερη πτώση. Την ίδια στιγμή, την επόμενη χρονιά δύο γεγονότα - φάροι αναμένεται να αλλάξουν ριζικά το τοπίο στην αγορά ακινήτων: Αφενός η αύξηση των αντικειμενικών αξιών που έχει προαναγγελθεί για το 2010, αλλά και η νομιμοποίηση των ημιυπαίθριων χώρων. Μάλιστα, εάν επικρατήσουν τα σενάρια που θέλουν τη νομιμοποίηση των αυθαίρετων χώρων μέσω της καταβολής χρηματικού ποσού, τότε μεγάλο μέρος της ρευστότητας θα μεταφερθεί από την αγορά στα κρατικά ταμεία, γεγονός που θα οδηγήσει στη συρρίκνωση των πράξεων αγοραπωλησίας.

Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του νέου χρόνου θα είναι και ο αγώνας για τη συγκράτηση των τιμών της κτηματαγοράς, με δεδομένο ότι οι συναλλαγές είναι ήδη μειωμένες κατά 50%, σε σχέση με πέρυσι, βάσει των πλέον πρόσφατων στοιχείων της Τράπεζας της Ελλάδος. Η μείωση της ζήτησης κατοικιών εκτιμάται ότι θα συνεχιστεί και το 2010, με τον δωδεκάμηνο ρυθμό της ροής των στεγάσιμων δανείων να μειώνεται όλο και περισσότερο μέσα στο 2009 (Οκτ.΄09: +4,0%, Σεπτ.΄09: +4,4%, Αύγ.΄09: +4,8%, Δεκ.΄08: +11,5% ).

Όσον αφορά τις επενδύσεις σε κατοικίες, σύμφωνα με το εβδομαδιαίο ενημερωτικό δελτίο της Alpha Bank, έχουν μειωθεί σημαντικά σε σταθερές τιμές και αναμένεται να μειωθούν περαιτέρω κατά -15,0% περίπου και το 2010, μειώνοντας δραστικά την προσφορά νεόδμητων κατοικιών στην αγορά. Πλέον ανάκαμψη των επενδύσεων σε κατοικίες αλλά και των συναλλαγών αναμένεται από το 2011.

Επενδύσεις σε κατοικίες
(% μεταβολή, σε σταθερές τιμές)


2004 -1,9
2005 0,00
2006 29,1
2007 -6,8
2008 -29,1
2009 -22,0
2010 -15,0
2011 1,0


Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών

Όσον αφορά τα επαγγελματικά ακίνητα, εκτιμάται ότι και το 2010 θα βρίσκονται σε στενωπό, με τα νοικοκυριά να λυγίζουν από τον υπερδανεισμό, και την καταναλωτική δαπάνη να βρίσκεται σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα. Ως αποτέλεσμα, δεν μπορεί να αποκλειστεί νέο “κύμα” λουκέτων στα εμπορικά καταστήματα, ενώ ο “αέρας” θα εξακολουθήσει να μην υφίσταται και την επόμενη χρονιά.

Παράλληλα, η σφικτή δανειακή πολιτική των τραπεζών αναμένεται να συνεχιστεί και το 2010, εξέλιξη που εκτιμάται ότι θα αποτελέσει “θηλιά” για τις υπερχρεωμένες εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων και τις κατασκευαστικές. Εξάλλου, όπως μαρτυρούν οι ισολογισμοί πολυάριθμων τεχνικών εταιρειών, σε πολλές περιπτώσεις μόνον οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις είναι ακόμη και πενταπλάσιες των ιδίων κεφαλαίων.

Μεγάλο “αγκάθι” επίσης, των εργοληπτικών εταιρειών θα εξακολουθήσουν να αποτελούν οι οφειλές του δημοσίου που αγγίζουν τα 2 δισ. ευρώ, των οποίων μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό εκτιμάται ότι θα τακτοποιηθεί μέσα στο 2010.

Η ανυπαρξία τέλος, νέων προς δημοπράτηση έργων αναμένεται να κυριαρχήσει τουλάχιστον κατά το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους, με το υπουργείο Υποδομών να έχει δεσμευτεί ότι θα ξεκινήσει την έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας το επόμενο καλοκαίρι για μεγάλα έργα υποδομής, όπως το αεροδρόμιο στο Καστέλλι της Κρήτης.

capital.gr