Ο "άγνωστος πόλεμος" χρηματιστηρίων και επενδυτικών τραπεζών

Ο "άγνωστος πόλεμος" χρηματιστηρίων και επενδυτικών τραπεζών


Λεπτές ισορροπίες καλούνται να διατηρήσουν τα χρηματιστήρια της Γηραιάς Ηπείρου, καθώς το τελευταίο διάστημα μέσω της Ένωσης Ευρωπαϊκών Χρηματιστηρίων (FESE) έρχονται σε ευθεία ρήξη με τους καλύτερους πελάτες τους.

Πρόκειται για τις μεγάλες επενδυτικές τράπεζες, οι οποίες συνεχίζουν να υπεραμύνονται των εξωχρηματιστηριακών συναλλαγών που πραγματοποιούν μέσω δικτύων γνωστών ως “crossing networks” (όπως το Liquidnet, το Posit, το Pipeline ή το Sigma X) και έρχεται έτσι στην επιφάνεια ένα ζήτημα με ευρύτερες διαστάσεις, αυτό των “dark pools” (ή “dark liquidity”), της «μαύρης ρευστότητας» επί το ελληνικότερον.

Σε μία περίοδο που καταγράφεται μία σαφής διεθνής τάση ενίσχυσης του ελέγχου της λειτουργίας των αγορών, η FESE ανακινεί το συγκεκριμένο ζήτημα απευθυνόμενη τόσο στην Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών Κεφαλαιαγοράς (Committee of European Securities Regulators ή CESR) όσο και στις Βρυξέλλες.

Είναι ένα ζήτημα που ανέδειξε πρόσφατα και ο πρόεδρος του Χ.Α., κ. Σπύρος Καπράλος, μιλώντας σε δημοσιογράφους στο πλαίσιο του roadshow που διοργάνωσε η ΕΧΑΕ στο Λονδίνο την προηγούμενη εβδομάδα.
Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Καπράλος, το καλοκαίρι που πέρασε συμπλήρωσε έναν χρόνο στην προεδρία της FESE, καθώς εξελέγη για διετή θητεία στις 17 Ιουνίου 2008, από τη Γενική Συνέλευση των μελών της FESE στην Στοκχόλμη.

Από τη μία πλευρά λοιπόν βρίσκονται τα περίπου 40 χρηματιστήρια που απαρτίζουν τη FESE και από την άλλη τα 51 μέλη της LIBA (London Investment Banking Association), μεταξύ των οποίων και αρκετά «ηχηρά» ονόματα όπως μεταξύ άλλων Bank of America Merrill Lynch, BNP Paribas, Barclays Capital, Calyon SA, Credit Suisse Securities (Europe) Ltd, Goldman Sachs International, ΗSBC Bank plc, ING Bank N.V., JP Morgan Securities, Morgan Stanley & Co. International plc, Nomura International plc κ.α.

Αυτό που ζητάει η FESE, έχοντας αποστείλει σχετική επιστολή και στην Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών Κεφαλαιαγοράς (CESR), είναι η ενίσχυση της διαφάνειας σε αυτού του είδους τις χρηματιστηριακές συναλλαγές, που επιτρέπουν στις επενδυτικές τράπεζες να πραγματοποιούν μεταβιβάσεις μεγάλων «πακέτων» σε τιμές που δημοσιοποιούνται μόνο μετά την ολοκλήρωση της εκάστοτε συναλλαγής, χωρίς να επηρεάζεται η τιμή στα χρηματιστηριακά ταμπλό.

Η FESE ισχυρίζεται ότι η λειτουργία των “crossing networks” είναι ασύμβατη με το γράμμα και το πνεύμα της οδηγίας MIFID και, πράγματι, η CESR δείχνει να συμφωνεί με αυτό. Δια του προέδρου της, Eddy Wymeersch, υποστήριξε πρόσφατα ότι η διαφάνεια πρέπει να ενισχυθεί τόσο σε προ-συναλλακτικό όσο και σε μετα-συναλλακτικό επίπεδο, καθώς και ότι οι αγορές αυτές θα έπρεπε να λειτουργούν κάτω από μια πιο «επίσημη» δομή.

Ειδικότερα, όπως υποστήριξε ο κ. Wymeersch, τα “dark pools” πρέπει «να διαθέτουν τουλάχιστον προ-συναλλακτική διαφάνεια και, αν αυτό είναι δυνατόν, και μετα-συναλλακτική. Πρέπει να οργανωθούν όπως άλλες πλατφόρμες», όπως π.χ. τα MTFs, «ή με κάποιο άλλο ανάλογο τρόπο».

«Τίθεται ζήτημα αξιοπιστίας για ολόκληρο το σύστημα» υποστήριξε ο ίδιος, σε δηλώσεις του στους Financial Times στο πλαίσιο πρόσφατου συνεδρίου που διοργάνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες για τις εξωχρηματιστηριακές συναλλαγές.

Από την πλευρά της η LIBA αναγνωρίζει την ανάγκη αλλαγών σε ό,τι αφορά τη μετα-συναλλακτική δημοσιοποίηση των τιμών, χαρακτηρίζοντας παράλληλα τα “crossing networks” ως ένα θεμιτό μέσο για τους θεσμικούς επενδυτές το οποίο επιτρέπει την επίτευξη των καλύτερων δυνατών τιμών για συναλλαγές συγκεκριμένου μεγέθους και το οποίο παρέχει ρευστότητα στις αγορές.

Σήμερα λειτουργούν στην Ευρώπη περισσότερα από 15 τέτοια δίκτυα, και η LIBA υποστηρίζει ότι «η υποχρεωτική οργάνωσή τους στα πρότυπα των MTFs θα βλάψει ένα μέσο-«κλειδί» για την επενδυτική κοινότητα, υπογραμμίζοντας -ως βασική διαφορά- τη διαφορετική φιλοσοφία, λειτουργία αλλά και τους στόχους των crossing networks έναντι των MTFs.

«Μία ‘σφριγηλή’ αγορά έχει ανάγκη και από τη ρευστότητα που είναι σε θέση να παρέχουν ενδιάμεσοι στην ίδια ή στους επενδυτές που τη χρειάζονται, μέσα από μηχανισμούς που δεν προσφέρουν απαραίτητα τον ίδιο βαθμό προ-συναλλακτικής διαφάνειας», υποστηρίζει η LIBA.

Στις αρχές του μήνα έγινε γνωστό ότι το Χρηματιστήριο του Λονδίνου έχει αποφασίσει να αποχωρήσει από την Ένωση Ευρωπαϊκών Χρηματιστηρίων - παραμένοντας ωστόσο ως μέλος της Παγκόσμιας Ένωσης Χρηματιστηρίων (World Federation of Exchanges ή WFE)- στην οποία συνεχίζουν ως μέλη τα ανταγωνιστικά Deutsche Börse και Euronext. Απόφαση που εκλαμβάνεται ως αποτέλεσμα της πίεσης που ασκήθηκε από την πλευρά της LIBA με αφορμή το ζήτημα των “dark pools”.

Ακόμη και μία αγορά του μεγέθους του LSE δείχνει ότι δύσκολα μπορεί να ανταγωνιστεί τα συμφέροντα των μεγάλων επενδυτικών τραπεζών, ιδιαίτερα όταν έχει ανάγκη από τη συνεργασία τους σε τομείς όπως η εκκαθάριση των συναλλαγών.

Η θέση του ελληνικού χρηματιστηρίου

Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο απευθείας συνάντηση μεταξύ εκπροσώπων της FESE και της LIBA, που χαρακτηρίζεται ως «αναγνωριστική». Το ελληνικό χρηματιστήριο πάντως δείχνει να συντάσσεται πλήρως με τις θέσεις της FESE.

Όπως σημείωσε στο περιθώριο του roadshow της ΕΧΑΕ και ο κ. Σπύρος Καπράλος, το Χ.Α. συνειδητά θέτει εμπόδια σε αυτό τον τύπο των συναλλαγών, μέσω του υψηλού κόστους, προκειμένου να συμβάλει στην ενίσχυση της διαφάνειας και της εμπιστοσύνης των επενδυτών τόσο στην Ελλάδα όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Σε αντίθετη περίπτωση, σημείωσε ο ίδιος, θα υπήρχε ο κίνδυνος το μεγαλύτερο μέρος των συναλλαγών του Χ.Α. να πραγματοποιείται τελικά μέσα από άλλες πλατφόρμες.

Το πλαίσιο που διέπει τις εξωχρηματιστηριακές συναλλαγές είναι ένα από στοιχεία που αξιολογεί και ο οίκος FTSE, ο οποίος πρόσφατα αποφάσισε τη διατήρηση του Χ.Α. στη watch list για διάστημα 12 ακόμη μηνών. Ο κ. Καπράλος όχι μόνο δεν έδειξε να ανησυχεί από τις εξελίξεις αυτές, αλλά σχολίασε χαρακτηριστικά πως «το ζήτημα αυτό της αξιολόγησης ίσως τελικά να είναι κάτι που από την αρχή είχαμε υπερεκτιμήσει».

Οι δύο πλευρές πάντως, FESE και LIBA, έχουν χαράξει με σαφήνεια τις «κόκκινες γραμμές» τους και η συνέχεια φαίνεται ότι θα διαμορφωθεί -μεταξύ άλλων- και μέσα από έντονο lobbying σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

capital.gr