Οι Τούρκοι "υιοθετούν" τον πατέρα του Blackberry

Οι Τούρκοι "υιοθετούν" τον πατέρα του Blackberry


Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη από Έλληνες γονείς. Στην ηλικία των πέντε, η οικογένειά του μετοικεί στο Καναδά. Παιδί με υψηλό δείκτη ευφυΐας, φθάνει ένα βήμα πριν το πτυχίο, εγκαταλείπει όμως το πανεπιστήμιο για να ιδρύσει με δανεικά από τους γονείς του και με μια μικρή κρατική επιδότηση την Research in Motion (RΙΜ), την εταιρεία δημιουργό του Blackberry, της συσκευής που άλλαξε τον τρόπο που επικοινωνούμε. Σήμερα ο Μάικ -Μικές για την οικογένειά του- Λαζαρίδης θεωρείται διάδοχος του Στηβ Τζόμπς της Apple και ένας από τους ανθρώπους που χαράσσουν το αύριο της τεχνολογίας. Το όνομά του πιθανότατα είναι άγνωστο στους περισσότερους εκπροσώπους της ελληνικής πολιτείας, όμως για τους Τούρκους αποτελεί τον άνθρωπο που ίσως τοποθετήσει τη γειτονική χώρα στον παγκόσμιο τεχνολογικό χάρτη.

Το σχέδιο της τουρκικής κυβέρνησης φιλόδοξο αλλά απλό: να αποτελέσει αναπτυσσόμενη δύναμη στη διεθνή αγορά της τεχνολογίας αξιοποιώντας τη δυναμική των χιλιάδων ανά τον κόσμο Τούρκων επιστημόνων προς όφελος της μητέρας πατρίδας τους. Ανακαλύπτοντας πως ο ελληνικής καταγωγής επικεφαλής της RIM γεννήθηκε και έζησε μέχρι την ηλικία των πέντε στην Κωνσταντινούπολη, προσφέρθηκαν να δώσουν στον Λαζαρίδη την τουρκική υπηκοότητα και να παράσχουν κάθε δυνατή διευκόλυνση προκειμένου η Research in Motion να δημιουργήσει στη Τουρκία μια βάση Έρευνας και Ανάπτυξης για τις νέες τεχνολογίες.

Η αποστολή ανετέθη στο πανίσχυρο Κέντρο Τουρκικών Επενδύσεων. Σύμφωνα με τον τουρκικό τύπο, μόλις έγινε φανερό το ενδιαφέρον του Λαζαρίδη, ο πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν έδωσε την εντολή «πράξτε αμέσως ό,τι επιβάλλεται». Κάτι που έγινε πράξη ακόμη και όταν παρουσιάστηκε πρόβλημα λόγω της υποχρέωσης εκπλήρωσης στρατιωτικής θητείας, παρακάμπτοντας επί της ουσίας το Γενικό Επιτελείο Στρατού προκειμένου να δοθεί η τουρκική υπηκοότητα.

Εάν τα σχέδια των Τούρκων να «υιοθετήσουν» το Λαζαρίδη και την υψηλή τεχνολογία της RIM, προσελκύοντας παράλληλα μια μεγάλη ξένη επένδυση ευοδωθούν, είναι κάτι που θα φανεί στο μέλλον. Το βέβαιο είναι πως για άλλη μια φορά λειτουργούν ταχύτατα σε οικονομικό και επιχειρηματικό επίπεδο δημιουργώντας ευκαιρίες εκεί όπου φαινομενικά δεν υπάρχουν, σε αντίθεση με την Ελλάδα όπου όπως πολλοί έχουν πει στο παρελθόν «πληγώνει τα παιδιά της». Σήμερα η αποτίμηση της RIM στο χρηματιστήριο του Nasdaq διαμορφώνεται στα 33 δισ. δολάρια ενώ ο 48χρονος Μ. Λαζαρίδης πέρα από ένας ιδιαίτερα επιτυχημένος επιχειρηματίας, θεωρείται κύριος εκφραστής της θεωρίας ότι οι επενδύσεις στη βασική επιστημονική έρευνα σε πανεπιστημιακό επίπεδο είναι αυτές που κυρίως μπορούν να τροφοδοτήσουν την ανάπτυξη των οικονομιών στον 21ο αιώνα, μέσα από την πρακτική τους μετατροπή σε νέες καινοτομίες.

Ένας φανατικός του Star Trek

Λίγα χρόνια μετά τα γεγονότα του Σεπτέμβρη του 1955, ο Νίκος και η Δωροθέα Λαζαρίδη αποφασίζουν να εγκαταλείψουν την Κωνσταντινούπολη μαζί με το γιο τους Μικέ. Μετά από μια σύντομη παραμονή στη Γερμανία, εγκαθίστανται στο Windsor του Οντάριο, πρωτεύουσα μιας αγροτικής περιοχής του Καναδά με το όνομα Waterloo. Εργάτης σε εργοστάσιο της Chrysler ο πατέρας και μοδίστρα η μητέρα, η οικογένεια στρέφει όλη της την προσοχή στο μικρό Μάικ πλέον. Μεγαλώνοντας στο ασφαλές περιβάλλον μιας χώρας που γεννήθηκε από μετανάστες ο junior Λαζαρίδης από μικρός έδειξε σπάνια ευφυΐα. Λέγεται ότι στα 12 κέρδισε το βραβείο της δημοτικής βιβλιοθήκης της πόλης Windsor του Οντάριο όπου ζούσε, επειδή είχε διαβάσει όλα τα επιστημονικά βιβλία της.

Φοιτητής ακόμη στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου του Waterloo, αναλαμβάνει το 1984 να δημιουργήσει για λογαριασμό της General Motors ένα εξειδικευμένο σύστημα πληροφορικής. Με το συμβόλαιο αξίας 500 χιλιάδων δολαρίων, μια μικρή κρατική επιχορήγηση και ένα δάνειο 15 χιλ. δολαρίων από τους γονείς του ιδρύει μαζί με άλλους δύο φίλους και συνεταίρους την εταιρεία Research in Motion.

Εγκαταλείπει το πανεπιστήμιο λίγους μήνες πριν την αποφοίτηση για να αφιερωθεί αποκλειστικά στην εταιρεία που τον πρώτο καιρό κατασκεύαζε ασύρματα modem για υπολογιστές, ταμειακές μηχανές και αυτόματους πωλητές. Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 ο Λαζαρίδης άρχισε να σκέφτεται τρόπους, ώστε να συνδυάσει τα e-mail με τα ασύρματα δίκτυα που τότε χρησιμοποιούνταν για τα pagers (τηλε-ειδοποιητές). Όσοι έχουν ενσκήψει στο φαινόμενο Λαζαρίδη, λένε πως πολλά από τα ερεθίσματά του προήλθαν από την αμερικανική τηλεοπτική σειρά επιστημονικής φαντασίας Star Trek και κυρίως από τον τρόπο που οι ήρωες επικοινωνούσαν μεταξύ τους χρησιμοποιώντας ασύρματες συσκευές.

Τυχαία ή όχι, η πρώτη συσκευή που κατασκεύασε η RIM το 1997 ονομαζόταν Inter@ctive Pager και απευθυνόταν στους επενδυτές, τα στελέχη και τους επιχειρηματίες που είχαν άμεση ανάγκη μόνιμης επικοινωνίας, ενημέρωσης και πρόσβασης στο ηλεκτρονικό τους ταχυδρομείο. Το 1999 δημιουργήθηκε ο «πρόγονος» του σημερινού Blackberry, ελληνιστί «Βατόμουρου», όχι λόγω κάποιας ομοιότητας με το γνωστό φρούτο αλλά διότι η Lexicon Branding Inc., μια εξειδικευμένη στην «ονοματοδοσία» προϊόντων εταιρεία θεώρησε «πιασάρικη» αυτή τη λέξη.

Το 2002 η T-Mobile και η Cingular άρχισαν να διαθέτουν τα Blackberry μέσω των εμπορικών τους δικτύων κι από εκεί και πέρα άρχισε η -σχεδόν επιδημική- διάδοσή τους σε όλο τον κόσμο. Υπολογίζεται πως σήμερα υπάρχουν 29 εκατομμύρια χρήστες συσκευών Blackberry σε όλο τον κόσμο. Η επιτυχία τους, σύμφωνα με τον Λαζαρίδη, οφείλεται στο ότι αποτελούν έναν «ψηφιακό συνεργάτη» που στέλνει και λαμβάνει ασύρματα σε πραγματικό χρόνο e-mails οπουδήποτε κι αν βρίσκεται ο χρήστης του.

Στην πορεία, ο Λαζαρίδης, πέρα από το Blackberry, κατοχύρωσε δεκάδες ακόμα πατέντες για νέα προϊόντα και εφευρέσεις. Η RIM εισήχθη αρχικά στο χρηματιστήριο του Τορόντο και στη συνέχεια στο Nasdaq όπου πέρυσι τον Ιούνιο η αποτίμησή της έφθασε στα επίπεδα-ρεκόρ των 85 δισ. δολαρίων, χωρίς όμως να λείπουν τα προβλήματα αφού μαζί με τους συνιδρυτές της εταιρείας αναγκάστηκαν να καταβάλλουν περί τα 62 εκατ. δολάρια για να διευθετήσουν παλαιότερες εκκρεμότητες που αφορούσαν διανομή stock options της RIM.

Το 1999 δημιούργησε δωρίζοντας 100 εκατομμύρια δολάρια το Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής Περίμετρος (Perimeter Institute for Theoretical Physics) με έδρα το πανεπιστήμιο του Waterloo. Οι μαύρες τρύπες, η θεωρία των χορδών, οι κβαντικοί υπολογιστές, η κβαντική βαρύτητα και γενικότερα η κβαντομηχανική, ο χωροχρόνος και η θεωρία της σχετικότητας είναι μερικά από τα αντικείμενα έρευνας του Ινστιτούτου, το οποίο χαρακτηρίσθηκε από το New Scientist ως «πιθανώς το πιο φιλόδοξο διανοητικό πείραμα στη Γη». Πιθανώς και το μέσον ώστε να γίνει πραγματικότητα το όνειρο του Λαζαρίδη, να συνδυαστεί η κβαντική φυσική και υπολογιστική με τις τηλεπικοινωνίες και να ανοίξει ένας νέος δρόμος για την τεχνολογία και, φυσικά, τις επιχειρήσεις...

capital.gr