H επιστροφή των οικο-πόλεων;

H επιστροφή των οικο-πόλεων;


Η παγκόσμια ύφεση πάγωσε τα σχέδια για τις λεγόμενες οικο-πόλεις ή μεγάλες οικιστικές αναπτύξεις σε real estate που μειώνουν δραματικά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Η πιο αξιοσημείωτη καθυστέρηση επηρέασε ένα μεγάλο έργο που σχεδιάζονταν στην Dongtan, έξω από τη Σανγκάη. Αλλά με τη χαλάρωση της ύφεσης και τις τιμές του πετρελαίου να αυξάνονται, τα σχέδια για την κατασκευή τέτοιων υπερ-οικολογικών πόλεων-προτύπων φαίνονται να αναζωογονούνται.

Γνωστά έργα, όπως η πόλη Masdar στο Αμπού Ντάμπι που υλοποιείται με κρατική χρηματοδότηση και "η έξυπνη πόλη του Άμστερνταμ" συνεχίζονται. Εν τω μεταξύ, μια σειρά από άλλες προσπάθειες από τη Φινλανδία μέχρι την Αριζόνα είναι στα σκαριά και πολλές συνδυάζουν κυβερνητική και ιδιωτική χρηματοδότηση.

Τον Ιούλιο, για παράδειγμα, ο πρώτος ένοικος μετακόμισε στην οικο-πόλη Hamburg-Harburg, λίγο έξω από τη γερμανική πόλη του Αμβούργου. Το πρόγραμμα, που αναπτύχθηκε από την παγκόσμια εταιρεία σχεδιασμού tecArchitecture και τη μηχανική ARUP, θεωρείται ως " ένα βιώσιμο δημιουργικό-βιομηχανικό περιβάλλον." Στόχος της είναι να φέρει "μεγάλες βιομηχανίες και δημιουργικές εταιρείες που τώρα ξεκινάνε μαζί σε μια επιχειρηματική κοινότητα που συνεργάζεται μεταξύ της και είναι φιλική προς το περιβάλλον," λέει η ιστοσελίδα της. Οι χώροι ποικίλουν από στούντιο σε μεγάλες αποθήκες και εγκαταστάσεις παραγωγής, οι οποίοι θα στεγάσουν γραφεία, ξενοδοχεία, χώρους λιανικής πώλησης, και εστιατόρια. Το Harburg χρηματοδοτείται από ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια με κάποια δανειακή βοήθεια από την κυβέρνηση. Οι δημιουργοί του πρότζεκτ έχουν ήδη πληρώσει € 25 εκατ. από τα € 120 εκατ. του προβλεπόμενου κόστους.

Όπως όλες οι οικο-πόλεις, το Hamburg-Harburg διατυμπανίζει τα πράσινα διαπιστευτήριά του. Μια τοποθεσία που φιλοξενούσε κάποτε ένα εργοστάσιο χτενών, η μίνι πόλη των 10 κτιρίων αναμένεται να μειώσει την κατανάλωση ενέργειας κατά περίπου 30%. Τα κτίρια που θα δημιουργηθούν θα διαθέτουν δύο μεγάλες ανεμογεννήτριες στην κορυφή υψηλών πύργων που θα παράγουν περισσότερο από το 10% της ενέργειας του συγκροτήματος. Το ενοίκιο θα είναι περίπου 25% κάτω του μέσου όρου σε σχέση με το κέντρο του Αμβούργου, και η διαδρομή από την πόλη διαρκεί μόλις 20 λεπτά.

Ανάκαμψη στο δεύτερο τρίμηνο τις επενδύσεις καθαρής τεχνολογίας

Ο πρώτος ενοικιαστής, Heidelberger Druckmaschinen (HDDG.DE), κατασκευαστής πιεστηρίων για εκτύπωση, έχει μεταφέρει περίπου 150 άτομα από το τμήμα πωλήσεων. Στο πνεύμα της οικο-πόλης, η Heidelberger έχει ξεκινήσει επίσης ένα διαδραστικό εκθεσιακό χώρο με εκθέματα που υπογραμμίζουν τις πράσινες πρακτικές εκτύπωσής της. Ο εκπρόσωπος Thomas Fichtl λέει πως η εταιρεία είναι "ικανοποιημένη με το νέο μας σπίτι .... η τοποθεσία και το κόστος ήταν σημαντικά ζητήματα, όπως και η οικολογική διάσταση."

Το ερώτημα είναι: Πόσες άλλες εταιρείες θα ακολουθήσουν; Και πόσο βιώσιμες είναι οι premium-οικο-πόλεις εν μέσω παγκόσμιας ύφεσης; Η απάντηση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των συνθηκών στην ευρύτερη αγορά ακινήτων και την αντοχή της ζήτησης για οικολογικότερα κτίρια. Η αγορά ακινήτων -ιδιαίτερα το τμήμα για εμπορικούς σκοπούς- παραμένει προβληματική. Αλλά φαίνεται να υπάρχει συνεχές ενδιαφέρον για πράσινα projects. Οι επενδύσεις σε καθαρές τεχνολογίες ανέκαμψαν κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2009, μετά από δύο διαδοχικές τριμηνιαίες πτώσεις, σύμφωνα με τις Cleantech Group και Deloitte.

Το αβέβαιο περιβάλλον έχει τρομάξει κάποιους -αλλά όχι όλους- ιδιώτες επενδυτές. "Το αν οι οικο-πόλεις είναι μια καλή επένδυση εξαρτάται από τον επενδυτικό ορίζοντα," λέει ο John Macomber, Διευθύνων Σύμβουλος της BuildingVision, μιας συμβουλευτικής εταιρείας real estate με έδρα τη Βοστώνη. "Αυτοί που αναζητούν βραχυπρόθεσμες αποδώσεις μπορεί να μη δουν ευκαιρίες. Αλλά άλλοι επενδυτές... στοιχηματίζουν ότι οι τιμές της ενέργειας θα συνεχίσουν να αυξάνονται και θα υπάρχει μεγαλύτερη ζήτηση για “πράσινο” χώρο.

Ο Macomber λέει, ωστόσο, ότι οι ιδιώτες επενδυτές δε θα επικεντρωθούν μαζικά στις οικολογικές πόλεις αν δεν υπάρχουν σαφέστερα κίνητρα για να το πράξουν. "Εμφανίζονται πρότυπα, αλλά κάτα κάποιο τρόπο είναι ουτοπίες που χτίστηκαν από πρωτοπόρους," λέει. "Το ερώτημα είναι: αυτό είναι μια επένδυση πολυτελείας ή θα μπορούσε να γίνει πιο μαζικό;"

Οι κυβερνήσεις δρούν για να δώσουν ώθηση στην "πράσινη" απασχόληση

Άλλοι εμπειρογνώμονες εκφράζουν σκεπτικισμό σχετικά με το κατά πόσο οι οικο-πόλεις μπορούν να είναι "μαγνήτες" για επενδυτές. "Οι ερευνητές πιστεύουν ότι γενικά δεν υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ των επενδύσεων στην πράσινη τεχνολογία και της χρηματοοικονομικής απόδοσης," λέει ο καθηγητής του Oklahoma City University Business School, James Ma, ειδικός στις κοινωνικά υπεύθυνες επενδύσεις. Και προσθέτει: "Η πράσινη επένδυση δεν είναι φθηνή. Θεωρείται ως ένα πλεονέκτημα το να ξεκινήσεις με αυτό τον τρόπο, όμως η οικονομική κρίση μετατοπίζει το ενδιαφέρον πίσω στη δημιουργία θέσεων εργασίας."

Η δυνατότητα για δημιουργία θέσεων απασχόλησης έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον των κυβερνήσεων. "Κατά τους τελευταίους 12 μήνες, η νομοθεσία προχωράει και οι κυβερνήσεις υιοθετούν ατζέντες για πράσινα κτίρια,” λέει ο Guy Battle, ένας μηχανικός της αρχιτεκτονικής εταιρείας Battle McCarthy με έδρα το Λονδίνο και ιδρυτής της εταιρείας συμβούλων επιχειρήσεων dcarbon8. "Ενώ ορισμένοι developers υπαναχωρούν, οι κυβερνήσεις ανεβάζουν τον πήχη λέγοντας ότι πρέπει να γίνει".

Μεγάλες εταιρείες εμπλέκονται επίσης. Η IBM (IBM), για παράδειγμα, συμμετέχει σε μια ποικιλία από projects που σχετίζονται με οικο-πόλεις στο Άμστερνταμ, τη Στοκχόλμη, τη Σιγκαπούρη, και αλλού. "Παγκοσμίως, βλέπουμε ότι οι κυβερνήσεις αναλαμβάνουν το ρόλο του ηγέτη στην καινοτομία", λέει ο Rizwan Khaliq, επικεφαλής του τομέα στρατηγικής global government της IBM. "Ο ιδιωτικός τομέας, ενώ δεν έχει αποτραβηχτεί πλήρως από τις εν λόγω επενδύσεις, βρίσκεται ακόμη στη διαδικασία που προσπαθεί να καταλάβει αν μπορεί να συνεχίσει να παράγει έσοδα από αυτά τα έργα".

Η παγκόσμια εταιρεία συμβουλευτικής Accenture (ACN) έχει αναπτύξει το δικό της τμήμα "έξυπνης τεχνολογίας", το οποίο επικεντρώνεται σε πρωτοβουλίες που μειώνουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Ο επικεφαλής στρατηγικής Simon Giles λέει ότι πιστεύει πως το σημερινό περιβάλλον θα προσελκύσει περισσότερους ιδιώτες επενδυτές. "Όσο τα έργα έχουν σαφέστατα καθορισμένες παραμέτρους και διαχειρίζονται καλά” λέει, "θα προσελκύουν επενδύσεις."

capital.gr