ΗΠΑ: Η κρίση φέρνει κύμα πτωχεύσεων

ΗΠΑ: Η κρίση φέρνει κύμα πτωχεύσεων


Οι αιτήσεις πτωχεύσεων από τις αμερικανικές εταιρείες σημειώνουν άνοδο 40% σε σχέση με πέρυσι καθώς η οικονομική ύφεση μειώνει τα έσοδα και δυσκολεύει τον δανεισμό. Την ίδια στιγμή οι τράπεζες πιέζουν περισσότερες εταιρείες να ρευστοποιήσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία.

Του John Tozzi

Καθώς συνεχίζονται οι επιπτώσεις της ύφεσης, τα ήδη υψηλά νούμερα εταιρικών πτωχεύσεων – το Μάιο ανήλθαν στις 7.514 σημειώνοντας άνοδο 40% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα – δείχνουν ελάχιστα σημάδια υποχώρησης. Αυτό συμβαίνει επειδή οι παράγοντες οι οποίοι οδηγούν σε πτώχευση τις αμερικανικές επιχειρήσεις, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τις αδύναμες πωλήσεις και τις σφικτές πιστωτικές συνθήκες, ενδεχομένως να παραμείνουν ακόμα και όταν η οικονομία αρχίσει και πάλι να ανακάμπτει, ιδίως αν η ανάκαμψη είναι με αδύναμους ρυθμούς.

Περισσότερες από 100.000 εταιρείες -σχεδόν μια σε κάθε 270 αμερικανικές επιχειρήσεις- έχουν καταλήξει σε πτωχευτικό δικαστήριο από το ξέσπασμα της ύφεσης πριν από 18 μήνες, σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε η Jupiter eSources η οποία καταγράφει τις αιτήσεις πτώχευσης μέσω της βάσης δεδομένων AACER. Ο ρυθμός των πτωχεύσεων έχει υπερδιπλασιαστεί τα τελευταία δύο χρόνια και οι αναλυτές περιμένουν τα επίπεδα να παραμείνουν υψηλά για το επόμενο έτος ή και περισσότερο, ακόμα και μετά το τέλος της ύφεσης. Την ίδια στιγμή, οι πιστωτές είναι πλέον λιγότερο διατεθειμένοι να συνεργαστούν με τους ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων για να βρουν τρόπους διάσωσης των χρεοκοπημένων εταιρειών.

Το στοιχείο αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι οι τράπεζες, με τους ήδη εύθραυστους ισολογισμούς, είναι μάλλον απίθανο να υιοθετήσουν τα σχέδια των πιστωτών τους για τη διάσωση των επιχειρήσεων. Συχνά οι πιστωτές ανακτούν μεγαλύτερα ποσά από τα δάνεια τους πιο γρήγορα κλείνοντας την χρεωκοπημένη εταιρεία και πουλώντας τα πάγια της. "Οι πιστωτές σήμερα –δηλαδή οι τράπεζες– έχουν πολύ μικρότερη υπομονή για την παραδοσιακή αναδιοργάνωση στο πλαίσιο του Κεφαλαίου 11 του πτωχευτικού κώδικα, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιχείρησης", σημειώνει ο δικηγόρος Kenneth Rosen, επικεφαλής του κλάδου πτωχεύσεων της Lowenstein Sandler.

Αναμένεται νέο κύμα πτωχεύσεων

Η στατιστική μέτρηση των πτωχεύσεων είναι ένα εξαιρετικό δύσκολο εγχείρημα. Σύμφωνα με τα αρχεία των αμερικανικών δικαστηρίων, οι επιχειρηματικές πτωχεύσεις αναλογούν στο 3% με 5% από το σύνολο των αιτήσεων. Ωστόσο, οι έρευνες των ακαδημαϊκών Robert Lawless και Elizabeth Warren (η τελευταία έχει αναλάβει επικεφαλής της επιτροπής εποπτείας του TARP) υποδεικνύουν ότι οι αιτήσεις που αφορούν πτωχεύσεις εταιρειών βρίσκονται πιο κοντά στο 15%. Η βάση δεδομένων AACER (Automated Access to Electronic Court Records) της Jupiter eSources καταγράφει τις ατομικές αιτήσεις που περιλαμβάνουν το πεδίο "επιχειρηματική δραστηριότητα" ή τον αριθμό φορολογούμενο ως εταιρικές πτωχεύσεις. Οι αιτήσεις αυτές περιλαμβάνουν ιδιοκτήτες επιχειρήσεων που τα αμερικανικά δικαστήρια ενδεχομένως να αντιμετωπίζουν ως ιδιώτες.

Ανεξάρτητα από τις διαφορές αυτές, τόσο η AACER όσο και τα στοιχεία των αμερικανικών δικαστηρίων δείχνουν αύξηση των αιτήσεων πτώχευσης. Η Euler Hermes, η οποία παρέχει ασφαλιστική κάλυψη σε επιχειρήσεις για τον κίνδυνο αθέτησης πληρωμών από εμπορικούς εταίρους, εκτιμά ότι οι εταιρικές πτωχεύσεις θα φτάσουν το 45% αυτό το έτος σε σχέση με το 2008 και θα ξεκινήσουν να υποχωρούν ελαφρώς το 2010.

Η εταιρεία εκτιμά ότι κατά μέσο όρο "χρειάζεται ανάπτυξη του ΑΕΠ κατά 2% με 3% για να ανακοπεί η αύξηση των πτωχεύσεων". Μια ανάκαμψη με αργούς ρυθμούς σχήματος L θα μπορούσε να επεκτείνει τον ήδη υψηλό ρυθμό των εταιρικών αιτήσεων, αναφέρει ο Harlan Platt, καθηγητής οικονομικών στο Northeastern University. "Πιστεύω ότι η αύξηση των εμπορικών πτωχεύσεις είναι πιθανόν να μην έχει φτάσει στα υψηλά της", σημειώνει.

Οι κύκλοι της οικονομίας είναι μόνο ένας παράγοντας που επηρεάζει τον ρυθμό των πτωχεύσεων. Ο Robert Lawless, καθηγητής στο College of Law του University of Illinois, υπογραμμίζει ότι η διαθεσιμότητα τραπεζικής πίστωσης είναι πολύ πιο σημαντικός παράγοντας από την ανάπτυξη του ΑΕΠ. "Δεν περιμένω πραγματική βελτίωση στον συγκεκριμένο τομέα", επισημαίνει. Σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, σημειώνει ο Lawless, οι πτωχεύσεις συνήθως προκαλούνται από κάποια διακοπή στο εισόδημα. Ενώ αυτό μπορεί να σημαίνει απόλυση για τους μισθωτούς, η πτώση των πωλήσεων για τον ιδιοκτήτη μιας επιχειρήσεις μπορεί να τον οδηγήσει σε πτώχευση.

Στο Κεφάλαιο 7 οι περισσότερες εταιρείες

Οι πτωχεύσεις παράλληλα δεν μετρούν τον συνολικό αριθμό των επιχειρήσεων που κλείνουν. "Ο μεγαλύτερος όγκος των πτωχεύσεων, είτε το πιστεύετε είτε όχι, δεν αφήνει πίσω του μεγάλα χρέη, ώστε ο ιδιοκτήτες της επιχείρησης να ζητήσει προστασία από τους πιστωτές του στο Κεφάλαιο 11", σημειώνει ο Brian Headd, οικονομολόγος στο Γραφείο Υποστήριξης του Small Business Administration.

Για παράδειγμα σχεδόν 1,15 εκατ. επιχειρήσεις έκλεισαν τις πόρτες τους στα πρώτα τρία τρίμηνα του 2008, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Υπηρεσίας Εργασίας και Στατιστικής. Τα στοιχεία αυτό περιλαμβάνουν και τις εταιρείες που έκλεισαν χωρίς να βρίσκονται σε δυσκολία – αν για παράδειγμα ο ιδιοκτήτης συνταξιοδοτήθηκε. Μόνο ένα μικρό ποσοστό κατέθεσε αίτηση πτώχευσης.

Αυτό ενδεχομένως να εξηγείται και από το γεγονός ότι οι διαδικασίες πτώχευσης είναι δαπανηρές και σε πολλές περιπτώσεις οι πιθανότητες να οδηγήσουν στη διάσωση της εταιρείας είναι μικρές, όπως αναφέρει ο Kenneth Rosen της Lowenstein Sandler. Οι αμοιβές σε μια υπόθεση ένταξης στο Κεφάλαιο 11 για εταιρεία με ετήσιες πωλήσεις κάτω από τα 10 εκατ. δολ. κυμαίνονται από 25.000 έως 50.000 δολ. Παράλληλα, η εταιρεία που έχει καταθέσει πτώχευση συνήθως πληρώνει τις νομικές και λογιστικές αμοιβές των πιστωτών.

Ολοένα και περισσότερο, όπως αναφέρει ο Rosen, τόσο οι πιστωτές όσο και οι εταιρείες επωφελούνται από εξωδικαστικούς διακανονισμούς που δεν είναι τόσο πολυέξοδοι και χρονοβόροι όσο οι διαδικασίες στο πτωχευτικό δικαστήριο.

Πράγματι, η συντριπτική πλειοψηφία των πτωχεύσεων αφορά ρευστοποιήσεις στο Κεφάλαιο 7 του πτωχευτικού κώδικα, με την εταιρεία να τερματίζει τις λειτουργίες της και να ρευστοποιεί τα περιουσιακά της στοιχεία προκειμένου να αποπληρώσει τους δανειστές της.

Έως σήμερα για το 2009, μόλις το 18% των εταιρικών αιτήσεων αφορούσαν το Κεφάλαιο 11 του πτωχευτικού κώδια, σύμφωνα με την AACER. Οι πιστωτές είναι απίθανο να συμφωνήσουν σε αμφιλεγόμενα σχέδια για την αναδιοργάνωση της εταιρείας. "Θεωρούν ότι αν υποχρεώσουν την επιχείρηση σε ρευστοποίηση, ενδεχομένως να ανακτήσουν το 80% των χρημάτων τους άμεσα, αντί να χρειαστεί να περιμένουν δύο χρόνια μέχρι η εταιρεία να ανακάμψει, για να ανακτήσουν τελικά λιγότερα χρήματα", σημειώνει ο Harlan Platt του Northeastern University.


CAPITAL.GR