Στο τιμόνι της Fed

Στο τιμόνι της Fed

Κάθεται σε μια από τις πιο σημαντικές «καρέκλες» του πλανήτη. Είναι ένας από τους ισχυρούς, που καθορίζουν τις τύχες αυτού του κόσμου.


Ο Μπεν Μπερνάνκι, διάδοχος εδώ και τρία χρόνια του Άλαν Γκρίνσπαν στο τιμόνι της αμερικανικής Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας, να αντιμετωπίσει τη χειρότερη οικονομική κρίση που γνώρισε ως τώρα η ανθρωπότητα και πολύ περισσότερο οι Ηνωμένες Πολιτείες. Ανέλαβε τη θέση αυτή το 2006, ενώ είχε ήδη φτάσει στην Ουάσιγκτον από το 2002 για να γίνει διοικητής της Fed. Τρία χρόνια αργότερα έγινε πρόεδρος του συμβουλίου οικονομικών εμπειρογνωμόνων του προέδρου Τζορτζ Μπους, πριν αποτελέσει τον εκλεκτό του πλανητάρχη για τη θέση του προέδρου της τράπεζας.

Ποιος είναι, όμως, ο άνθρωπος, που έχει να διαχειριστεί τη μεγάλη κρίση;

Ο 55χρονος πλέον απόφοιτος του Χάρβαρντ έδειξε την έφεση του στα οικονομικά από τα τρία του χρόνια! Σ’ αυτή την ηλικία, αν και δεν ήξερε αριθμητική, μπορούσε ήδη να βρει πόσα νομίσματα γίνονται αν π.χ. στα δύο προσθέσεις άλλα τρία! Λίγα χρόνια αργότερα, στα 11 του, ο μικρός γιος του φαρμακοποιού και της δασκάλας, που μεγάλωσε στη φτωχή αγροτική περιοχή της Νότιας Καρολίνας, κατάφερε να κερδίσει το διαγωνισμό συλλαβισμού της πολιτείας, αφού υπερασπίστηκε με πάθος την ορθογραφία μιας λέξης, όταν οι κριτές αρχικά του είπαν ότι έκανε λάθος. Με τη νίκη του αυτή πήρε το εισιτήριο για τον αντίστοιχο διαγωνισμό της Ουάσιγκτον, όπου, όμως, κατέλαβε μόλις την 26η θέση κάνοντας λάθος στο συλλαβισμό της λέξης εντελβάις.

Όπως ήταν αναμενόμενο, ο μικρός Μπεν θριάμβευσε και στο σχολείο. Αν και δεν ήταν ο τυπικός «σπασίκλας», αποφοίτησε από το γυμνάσιο με βαθμό 1590 στα 1600! Μάλιστα, περνούσε πολύ χρόνο παίζοντας το αγαπημένο του όργανο: το σαξόφωνο, ένα όργανο μάλλον πολύ δημοφιλές στα… υψηλά κλιμάκια των ΗΠΑ…

Λάτρης των σπορ, έγραψε και μια νουβέλα για την ομάδα που δημιούργησαν λευκοί και μαύροι ποδοσφαιριστές, όταν στα σχολεία της Νότιας Καρολίνας καταργήθηκαν οι φυλετικές διακρίσεις και έγιναν μικτά.

Ο ίδιος, λοιπόν, γνώρισε τη φτώχεια από κοντά. Όμως, κατάφερε να ξεφύγει από αυτήν, χρησιμοποιώντας το ταλέντο του στα μαθηματικά και την οικονομία. Και όπως έχουν δηλώσει οι συμμαθητές του εκείνη την εποχή, «ο Μπεν ήταν έξυπνος, αυτό φαινόταν καθαρά, όμως ποτέ δεν προσπαθούσε να σε κάνει να πιστέψεις ότι είναι διαφορετικός ή να σε υποτιμήσει με το βάθος των γνώσεών του». Οι γνώσεις του αυτές ήταν που τον οδήγησαν το 1971 στο Χάρβαρντ, αν και οι γονείς του Έντνα και Φίλιπ δεν ήθελαν να τον αφήσουν να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο, από φόβο μήπως και… παρασυρθεί από τις φιλελεύθερες ιδέες των φοιτητών της εποχής! Εκείνος που μεσολάβησε τελικά και τους έπεισε να αλλάξουν γνώμη ήταν ο φίλος του Κένεθ Μάνινγκ, ο οποίος είναι πλέον καθηγητής στο ΜΙΤ. Ο 18χρονος τότε νεαρός τον δικαίωσε, καθώς ήταν υπόδειγμα επιμελούς φοιτητή, ακολουθώντας φιλολογία και μαθηματικά, πριν καταλήξει στα οικονομικά, ενώ στη διάρκεια των διακοπών του έκανε διάφορες δουλειές, για να τα βγάλει πέρα.

Ο σημερινός πρόεδρος της Fed διαθέτει θεωρητική εμπειρία και έργο στο Μεγάλο Κραχ της περιόδου 1929-1933, θέμα λίαν επίκαιρο τις ημέρες που διανύουμε. Το συγκεκριμένο θέμα μελέτησε ως μεταπτυχιακός φοιτητής στο ΜΙΤ και αναζήτησε τις ρίζες της μεγάλης ύφεσης της δεκαετίας του 1930, αλλά και τους λόγους της αδυναμίας της Fed «να αντιμετωπίσει τη σπείρα της πτώσης των τιμών», όπως έχει αναφέρει ο ίδιος. Το ενδιαφέρον του, όμως, είχε κεντρίσει και ένα άλλο θέμα: λάτρης της ομάδας των Ρεντ Σοκς, ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη στατιστική του μπέιζμπολ, ενώ έφτασε να παραδίδει και μαθήματα στο ΜΙΤ, για να μπορεί να πηγαίνει στο γήπεδο. Ωστόσο, όταν πριν από λίγα χρόνια μετακόμισε στην Ουάσιγκτον, δεν άλλαξε μόνο κατοικία, αλλά και… ομάδα!

Πριν πάει, πάντως, στην αμερικανική πρωτεύουσα, έκανε μια… στάση στην Καλιφόρνια, μαζί με τη σύζυγο του πια, Άννα και το φίλο του από το ΜΙΤ Τζέρεμι Μπούλοου. Λόγω έλλειψης χρημάτων, είχαν νοικιάσει ένα κοινό σπίτι και μαζί τους έμενε και ο στενός του φίλος και οικονομολόγος Μαρκ Τζέντλερ. Ο ίδιος και ο Μπούλοου δίδασκαν στο Στάνφορντ, ενώ η γυναίκα του, που σήμερα είναι καθηγήτρια ισπανικών, έκανε το μεταπτυχιακό της. Όσο για τον Τζέντλερ, έγινε στη συνέχεια καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.

Φιλοδοξία του ήταν πάντα να φτάσει στην Ουάσιγκτον, αν και ποτέ δεν το είχε παραδεχτεί δημόσια. Όπως λένε οι φίλοι του, «πάντα έδειχνε ενδιαφέρον για τα κοινά» χωρίς να διατυμπανίζει τα πολιτικά του πιστεύω.

Όταν ανέλαβε τη θέση του προέδρου της Fed, όπου διαδέχτηκε τον «γκουρού των αγορών» Άλαν Γκρίνσπαν, όλοι πίστευαν ότι η σκιά του πρώην θα τον βάραινε. Γρήγορα, όμως, παραδέχτηκαν ότι ο Μπεν Μπερνάνκι κατάφερε να το ξεπεράσει και να γίνει ο πλέον ισχυρός και εφευρετικός πρόεδρος στη σχεδόν 100ετή ιστορία της τράπεζας.

Σε αντίθεση, μάλιστα, με τον προκάτοχο του, που ήταν αναπόσπαστο μέλος της κοινωνικής ζωής της Ουάσιγκτον, ο Μπερνάνκι δεν χρησιμοποιεί τις δημόσιες σχέσεις για να ελιχθεί ούτε έχει αναπτύξει προσωπικές σχέσεις με παράγοντες του Κογκρέσου και του Λευκού Οίκου. Άνθρωποι που τον γνωρίζουν υποστηρίζουν ότι είναι εσωστρεφής και δεν του αρέσει η έντονη ζωή, αλλά προτιμά ήσυχες βραδιές με καλούς φίλους.

Είναι, άλλωστε, ένας άνθρωπος που έχει βάλει σκοπό στη ζωή του να σώσει την οικονομία. Ουδείς μπορεί να προβλέψει το αποτέλεσμα της προσπάθειας του…


CAPITAL.GR