Ευρωπαϊκό «χαλινάρι» στη λειτουργία των αγορών

Ευρωπαϊκό «χαλινάρι» στη λειτουργία των αγορών

Την ανάγκη δυναμικής και συντονισμένης δράσης για την αποφυγή μεγάλων χρηματοοικονομικών κρίσεων υπογράμμισαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες που συμμετείχαν στη χθεσινή σύνοδο του Βερολίνου, συμφωνώντας ότι όλες οι χρηματοοικονομικές αγορές, προϊόντα και παίκτες, περιλαμβανομένων των hedge funds, θα πρέπει να υπόκεινται σε ρυθμιστικό πλαίσιο, γι' αυτό και οιαδήποτε μέτρα, που στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό, θα πρέπει να αποφευχθούν, όπως αναφέρεται σε συνοπτική ανακοίνωση της Γερμανίας, η οποία χρησιμοποιεί λεκτική ελαφρώς πιο δυναμική, εν συγκρίσει με τις δεσμεύσεις της Ουάσιγκτον.

Στόχος των ηγετών, των υπουργών Οικονομικών και κεντρικών τραπεζιτών (από Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ολλανδία, Τσεχία και Λουξεμβούργο), που συγκεντρώθηκαν στο Βερολίνο, είναι να διαμορφώσουν μία ευρωπαϊκή θέση σχετικά με τα μέτρα στήριξης οικονομιών, το ρυθμιστικό πλαίσιο και τον προστατευτισμό, εν όψει της πλήρους συνόδου του G20 μεταξύ κορυφαίων ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών στις 2 Απριλίου. «Ενα ξεκάθαρο μήνυμα και συγκεκριμένες ενέργειες είναι απαραίτητα για να επαναφέρουμε την εμπιστοσύνη στις αγορές και να βάλουμε τον κόσμο ξανά σε μονοπάτι που θα οδηγήσει στην ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Υπήρξε συναίνεση... ότι όλες οι χρηματοοικονομικές αγορές, προϊόντα και παίκτες - περιλαμβανομένων hedge funds και private equity funds που ενδεχομένως να συνιστούν συστηματικό κίνδυνο- θα πρέπει να υπόκεινται σε επαρκή εποπτεία ή επαρκές ρυθμιστικό πλαίσιο», επισημαίνεται στο συνοπτικό κείμενο της ανακοίνωσης. Οι ακάλυπτες πωλήσεις από hedge funds -πρακτική κατά την οποία οι επενδυτές πωλούν μετοχές που έχουν αγοράσει με δάνεια με την προσδοκία ότι οι τιμές τους θα υποχωρήσουν- ευθύνονται, σύμφωνα με αρκετούς πολιτικούς, για την επιδείνωση της τραπεζικής και οικονομικής κρίσης.

Η κα Μέρκελ

Η Γερμανίδα καγκελάριος, Ανγκελα Μέρκελ, που φιλοξένησε τη συνάντηση, τόνισε ότι οι τράπεζες θα πρέπει να προχωρήσουν σε μεταρρυθμίσεις και να βάζουν στην άκρη κεφάλαια σε ευνοϊκές περιόδους, έτσι ώστε να είναι καλύτερα εξοπλισμένες σε δύσκολους καιρούς στο μέλλον, ενώ παράλληλα ζήτησε να επιβληθούν κυρώσεις κατά των φορολογικών «παραδείσων». Κάποιες χώρες, όπως η Βρετανία, δεν εμφανίζονται και τόσο ένθερμες στην επιβολή ριζικά αυστηρότερου ρυθμιστικού πλαισίου, όμως ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί απάντησε ότι δεν πρόκειται να δεχθεί μία «χαλαρή συμφωνία ή φθηνές λύσεις».

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν, επίσης, ότι ο προστατευτισμός δεν θα αποτελέσει μέρος της λύσης για την αντιμετώπιση της σημερινής επιβράδυνσης και αντ' αυτού δεσμεύθηκαν να επαναλάβουν τις διαπραγματεύσεις, στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου ΠΟΕ , για μείωση δασμών.

Πολύ περισσότερο δεσμεύθηκαν ότι τα μέτρα που υιοθέτησαν για την αντιμετώπιση της ύφεσης θα «περιορίσουν τις στρεβλώσεις στον ανταγωνισμό στον ελάχιστο δυνατό βαθμό», ενώ τάχθηκαν υπέρ της διεύρυνσης του εποπτικού ρόλου του Φόρουμ Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας, που συστήθηκε από τις χώρες του G7 μετά την ασιατική χρηματοοικονομική κρίση της δεκαετίας του 1990.

Εν όψει της συνόδου του Λονδίνου στις 2 Απριλίου, οι Ευρωπαίοι ηγέτες υποστήριξαν ακόμη τη χάραξη ενός παγκόσμιου καταστατικού χάρτη για σταθερή οικονομική δραστηριότητα, που «βασίζεται στις δυνάμεις της ελεύθερης αγοράς και καταδικάζει τις υπερβολές και η οποία οδηγεί στην καθιέρωση μιας παγκόσμιας δομής διακυβέρνησης». Τέλος, ομόφωνα στήριξαν την ιδέα για διπλασιασμό των οικονομικών πόρων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ΔΝΤ , έτσι ώστε να μπορεί να βοηθά τα μέλη του, όταν αντιμετωπίζουν δυσκολίες.

Στην ατζέντα του Βερολίνου περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, και θέματα, όπως ισχυροποίηση διεθνών λογιστικών κανόνων και περιορισμός των αμοιβών ανώτατων στελεχών επιχειρήσεων.

Κανένας κίνδυνος χρεοκοπίας

Την ίδια στιγμή, οι Ευρωπαίοι ηγέτες επεδίωξαν να αποδραματοποιήσουν το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν ορισμένες χώρες της Ευρωζώνης, όπως Ιρλανδία, Ελλάδα και Ισπανία, λόγω των υψηλών επιτοκίων, με τα οποία υποχρεούνται να δανείζονται στις διεθνείς αγορές. Το θέμα απασχόλησε «περιθωριακά» την παράλληλη συνάντηση στο επίπεδο των υπουργών Οικονομικών, με δεδομένο ότι το ζήτημα της αρωγής προς τις χώρες - μέλη που αντιμετωπίζουν προβλήματα και κυρίως της μορφής που θα μπορούσε να λάβει αυτή η αρωγή θα εξεταστεί την επόμενη Κυριακή, 1η Μαρτίου, στην έκτακτη σύνοδο κορυφής που συγκάλεσε η τσεχική προεδρία.

Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο, που ρωτήθηκε συγκεκριμένα για τα προβλήματα και τους κινδύνους που ελλοχεύουν εντός της Ευρωζώνης, απέφυγε μία καθαρή απάντηση, αναφερόμενος στην ισχύ του ευρώ και στο γεγονός ότι, χωρίς το ευρώ [EUR=X] , τα προβλήματα θα ήταν πολύ μεγαλύτερα. Πιο συγκεκριμένος υπήρξε ο επικεφαλής του Eurogroup, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, διαβεβαιώνοντας ότι «άμεσα» καμία χώρα της Ευρωζώνης δεν αντιμετωπίζει κίνδυνο χρεοκοπίας.

Σε ερώτημα ως προς το ενδεχόμενο χρεοκοπίας της Ιρλανδίας, της Ελλάδας και της Ισπανίας, λόγω των υψηλών επιτοκίων με τα οποία υποχρεούνται να δανείζονται, ο Γιούνκερ απάντησε πως «δεν βλέπει κίνδυνο χρεοκοπίας χωρών της Ευρωζώνης».

«Οι χώρες - μέλη γνωρίζουν ότι είναι κατά πρώτο λόγο οι ίδιες υπεύθυνες να βρουν λύσεις για τον προϋπολογισμό και την οικονομία τους. Η αντιμετώπιση ενός ενδεχόμενου χρεοκοπίας είναι πρωταρχικά εθνική ευθύνη της κάθε χώρας αλλά, πέραν αυτού, η Ευρωπαϊκή Ενωση, και ειδικότερα οι χώρες της Ευρωζώνης, ήταν πάντοτε σε θέση να αντιδρούν σε δύσκολες καταστάσεις...», είπε χαρακτηριστικά.

NAFTEMPORIKI