Ελλάδα: Σχέδιο για ιδιωτικοποίηση όλων των αεροδρομίων

Σχέδιο για ιδιωτικοποίηση όλων των αεροδρομίων


O αερολιμένας «Mακεδονία», μεταξύ αυτών που έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον ιδιωτών.

Το «πράσινο φως» για την αξιοποίηση των περιφερειακών αεροδρομίων με τη συμμετοχή ιδιωτών τόσο στη συμπλήρωση των υφιστάμενων υποδομών όσο και τη διαχείριση άναψε η Διυπουργική επιτροπή αποκρατικοποιήσεων.

Η απόφαση της διυπουργικής επιτροπής σηματοδοτεί και την έναρξη υλοποίησης του σχεδίου που ως απώτερο στόχο θα έχει τον πολλαπλασιασμό των «διεθνών» αεροδρομίων της χώρας, ιδιότητα που μέχρι σήμερα κατέχει μόνο ο αερολιμένας Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος» και πολύ λιγότερο το αεροδρόμιο «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης.

Στόχος των συναρμόδιων υπουργείων Οικονομίας και Μεταφορών που έδωσαν το «πράσινο φώς» για μερική ιδιωτικοποίηση των ελληνικών αεροδρομίων είναι να μετατρέψουν σε πόλους τοπικής ανάπτυξης 40 περιφερειακά αεροδρόμια.

O σύμβουλος ή οι σύμβουλοι που θα επιλεγούν, θα προτείνουν τις πιθανές λύσεις για την αξιοποίηση κάθε αεροδρομίου με συμβάσεις παραχώρησης ή σε συμπράξεις δημοσίων και ιδιωτικών κεφαλαίων. Kατόπιν θα γίνουν ομαδικές ή και μεμονωμένες συμβάσεις για κάθε αεροδρόμιο.

Το σχέδιο του οικονομικού επιτελείου θα έχει ως πρώτο βήμα την επιλογή ενός συμβούλου του δημοσίου ο οποίος θα επιλέξει τόσο τα αεροδρόμια που θα αξιοποιηθούν ενώ θα κάνει και την πρόσκληση ενδιαφέροντος προς τους ιδιώτες υποψήφιους επενδυτές. Οι ιδιώτες οι οποίοι θα επιλεγούν θα συστήσουν εταιρείες με τη νομική μορφή της ΑΕ για κάθε υπό αξιοποίηση αεροδρόμιο με το ελληνικό δημόσιο.

Στις εταιρείες αυτές το δημόσιο θα διατηρεί πλειοψηφικό ποσοστό ενώ οι ιδιώτες θα κατέχουν ποσοστό μειοψηφίας. Με τη συμμετοχή τους, οι ιδιώτες επενδυτές θα αναλάβουν τη συμπλήρωση των υποδομών κάθε αεροδρομίου ώστε να μπορεί να υποδέχεται μεγαλύτερο αριθμό αεροπλάνων.

Σε αντάλλαγμα είναι πιθανό να αναλάβουν το management του αεροδρομίου με βάση το μοντέλο της εταιρείας του Αερολιμένα Αθηνών. Αν το μοντέλο αυτό λειτουργήσει καλά είναι ενδεχόμενο - ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς - κάποιες από τις εταιρείες οι οποίες θα συσταθούν να εισαχθούν και στο Χρηματιστήριο.

Ωστόσο στην προσπάθεια αυτή την έναρξη της οποίας σηματοδότησε η απόφαση της ΔΕΑ θα πρέπει να αντιμετωπιστούν έγκαιρα και τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν και με το Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών και αφορά το ύψος των τελών αεροδρομίου.

Το ενδεχόμενο δηλαδή κάποια από τα αεροδρόμια -λόγω της ανάγκης απόσβεσης των επενδύσεων που θα κάνουν οι ιδιώτες- να αυξήσουν υπερβολικά τα τέλη τους καθιστώντας αντιοικονομική την προσέγγιση τους ειδικά από τις λεγόμενες εταιρίες χαμηλού κόστους που αποτελούν την αιχμή για την αύξηση της τουριστικής κίνησης.

Eργα 500 εκατ. ευρώ

Αυτή την περίοδο, σύμφωνα με στοιχεία του ΥΜΕ, ολοκληρώνονται τα έργα σε 12 αεροδρόμια συνολικού ύψους 500 εκατ. ευρώ. Προγραμματίζονται, επίσης, έργα σε 16 αεροδρόμια ύψους 900 εκατ. ευρώ.

Εφοδιάζονται τα αεροδρόμια με εξοπλισμό αεροναυτιλίας ύψους 140 εκατ. ευρώ και με εξοπλισμό ασφαλείας ύψους 140 εκατ. ευρώ. Προχωρεί, επίσης, η κατασκευή του αεροδρομίου Καστελίου στην Κρήτη, το νέο μεγάλο αεροδρόμιο της Κρήτης, που θα γίνει με σύμβαση παραχώρησης και που την ευθύνη της κατασκευής έχει το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.

Tα αεροδρόμια που έχουν ήδη προκαλέσει το ενδιαφέρον ιδιωτών και θα συμπεριληφθούν στη διαδικασία είναι τα εξής: O αερολιμένας «Mακεδονία» της Θεσσαλονίκης, Hρακλείου Kρήτης, Xανίων, Σαντορίνης, Kέρκυρας, Mυτιλήνης, Pόδου, Kω, Xίου και Zακύνθου.

Τα συναρμόδια υπουργεία επιθυμούν την είσοδο ιδιωτών επενδυτών σε αρκετά αεροδρόμια της χώρας, με στόχο ιδιώτες να αναλάβουν τον εκσυγχρονισμό και παράλληλα, να έχουν την εκμετάλλευση για σημαντικό χρονικό διάστημα.

Ουσιαστικά, ακολουθείται το μοντέλο άλλων ευρωπαϊκών χωρών, όπου περιφερειακά, αλλά και μητροπολιτικά αεροδρόμια είναι πολυμετοχικά και σε αυτά μετέχουν η τοπική αυτοδιοίκηση, τράπεζες και ιδιώτες.

Με αυτό τον τρόπο, εκτιμάται ότι θα επιταχυνθεί η ανάπτυξη των περιφερειακών αεροδρομίων και θα εξορθολογιστούν τα τέλη, με τη φιλοδοξία να μετατραπούν σε πόλους ανάπτυξης για την περιφέρεια, αλλά και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας μέσα στα ίδια τα αεροδρόμια.

Τα 10 μεγαλύτερα και πιο ελκυστικά για ιδιωτικοποίηση αεροδρόμια (Αθήνα, Ηράκλειο, Θεσσαλονίκη, Ρόδος, Κέρκυρα, Χανιά, Κως, Ζάκυνθος, Σαντορίνη, Μυτιλήνη) διακίνησαν πέρυσι περισσότερους από 37 εκατ. επιβάτες, σημειώνοντας αύξηση άνω του 7%.

Καστέλι

Το σπουδαιότερο περιφερειακό αεροδρόμιο που θα κατασκευαστεί είναι στο Καστέλι της Κρήτης, όπου η δημοπράτηση του θα γίνει το φθινόπωρο του 2009. Η υλοποίηση θα γίνει με σύμβαση παραχώρησης, στα πρότυπα του «Ελ. Βενιζέλος», με αρχικό προϋπολογισμό 1,5 δισ. ευρώ.

Το Νέο Διεθνές Αεροδρόμιο Ηρακλείου στο Καστέλι (Πεδιάδος) θα αντικαταστήσει το υφιστάμενο αεροδρόμιο «Νίκος Καζαντζάκης» που πλέον έχει εξαντλήσει τα όρια χωρητικότητάς του με αποτέλεσμα να είναι το πρώτο σε καθυστερήσεις πτήσεων στην Ελλάδα και ένα από τα πρώτα στην Ευρώπη. Το αεροδρόμιο του Ηρακλείου είναι το δεύτερο της χώρας, μετά από αυτό της Αθήνας, σε επιβατική κίνηση.

Το 2007 μέσω του αεροδρομίου «Νίκος Καζαντζάκης διακινήθηκαν 5.368.831 επιβάτες, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο αεροδρόμιο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την τουριστική κίνηση καθώς είναι το πρώτο σε εξυπηρέτηση επιβατών Τσάρτερ, ενδεικτικά το 2007 οι επιβάτες των πτήσεων τσάρτερ ανήλθαν σε 3.924.292.

Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην τιμολογιακή πολιτική που θα εφαρμόζει ο παραχωρησιούχος, ενώ με προσοχή σχεδιάζεται και το αρχιτεκτονικό - αισθητικό κομμάτι, ώστε ο νέος αερολιμένος όχι απλώς να ενταχθεί αλλά να αναβαθμίσει την περιοχή και να αποτελεί σημείο αναφορά. Επιπλέον με βάση τις τελευταίες αλλαγές που έχουν υιοθετηθεί στο Καστέλι θα μπορούν να προσγειώνονται όλοι οι τύποι αεροσκαφών καθώς το μήκος του αεροδιαδρόμου θα αυξηθεί στα 3.800 μέτρα.

Διεθνής πρακτική

Σύμφωνα με στοιχεία του ΥΜΕ, οι περισσότερες χώρες προσανατολίζονται σε μοντέλα σύμπραξης με τον ιδιωτικό τομέα που μπορεί να διαφέρουν μεταξύ τους, ωστόσο παρουσιάζουν κάποια βασικά, κοινά στις περισσότερες περιπτώσεις, χαρακτηριστικά όπως:

* Διατήρηση του κρατικού έλεγχου των υπηρεσιών εναέριας κυκλοφορίας, αεροπορικής ασφάλειας και πάσης φύσεως κανονιστικών αρχών και υπηρεσιών.

* Συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο management των μη αεροπορικών υπηρεσιών με αντάλλαγμα τη συνεισφορά από τον ιδιωτικό τομέα των απαραιτήτων επενδυτικών πόρων για τα έργα υποδομής των αεροδρομίων

* Συμμετοχή στις συμπράξεις αυτές θεσμικών επενδυτών που διαθέτουν αυτόνομη εμπειρία στο management μεγάλων κυρίως αεροδρομίων, τόσο σε κατασκευαστικό όσο και σε εμπορικό επίπεδο, και ικανότητα διαπραγμάτευσης με τις αεροπορικές εταιρείες και τους συντελεστές της τουριστικής βιομηχανίας για αύξηση της κίνησης των αεροδρομίων.

Αναλυτικότερα, την τελευταία 20ετία πέραν της Αθήνας, ιδιωτικές επενδύσεις έχουν γίνει στη Μεγάλη Βρετανία (Μπρίστολ, Μπέρμινγκχαμ, Λούτον Σίτι, Ferrovial, Μπρίστολ Σίτι, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται Γκάτγουικ και αεροδρόμια Σκωτίας), Δανία (Κοπεγχάγη), Γερμανία (Ντίσελντροφ, Αμβούργο, Φραγκφούρτη), Ιταλία (Ρώμη Ι, ΙΙ, ΙΙΙ), Αυστρία (Βιένη), Μάλτα, Ελβετία (Ζυρίχη), Γαλλία (περιφερειακά αεροδρόμια), Βρυξέλλες, Ουγγαρία (Βουδαπέστη Ι,ΙΙ), Κύπρος (Λάρνακα, Πάφος), αλλά και σε Μεξικό, Αυστραλία, Ν. Αφρική, Ιορδανία, Τουρκία, Ινδία, Τυνησία. Ακόμη σε εξέλιξη βρίσκονται σε Ολλανδία, Ρωσία, Ιαπωνία, Κίνα, Ν. Ζηλανδία, Σαουδική Αραβία, Ταϋλάνδη.

Συντονιστής

Με απόφαση του υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών κ. Κωστή Χατζηδάκη ο κ. Κωστής Χατζηιωάννου αναλαμβάνει συντονιστής εκ μέρους του ΥΜΕ για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των περιφερειακών αεροδρομίων. Οι αρμοδιότητές του σχετίζονται με την τεχνική υποστήριξη της Διυπουργικής Επιτροπής και την παρακολούθηση εργασίας των Συμβούλων, που θα τοποθετηθούν για το θέμα αυτό.

NAFTEMPORIKI