«Βροχή» δημόσιων προτάσεων στο ΧΑΚ

«Βροχή» δημόσιων προτάσεων στο ΧΑΚ

• Τριάντα το 2007

• Τί κρύβει το 2008

• Ποια τα μεγάλα deals

Μπαράζ δημόσιων προτάσεων για εξαγορά εταιρειών παρατηρείται στο ΧΑΚ από τις αρχές του έτους. Από την αρχή του χρόνου, υποβλήθηκαν 30 δημόσιες προτάσεις, δηλαδή 2 με 3 κάθε μήνα. Ορισμένες αφορούν επενδυτικές εταιρείες, άλλες έγιναν για να χρησιμοποιηθούν εισηγμένες ως οχήματα για έλευση ξένων εταιρειών στην Κύπρο, ενώ προτάσεις έγιναν και με στόχο την κρυμμένη αξία ακινήτων. Το σφυροκόπημα των επίδοξων αγοραστών ακούμπησε και τις τράπεζες. Πολυπόθητες νύφες αποδείχθηκαν η Universal Bank, η Επενδυτική Αθηνά και η Cytrustees, καθώς η κούρσα της διεκδίκησής τους ανέβασε σημαντικά τις αρχικές προσφερόμενες τιμές εξαγοράς τους μέσω αναθεωρημένων προτάσεων. Συνολικά, 24 από τις 140 περίπου εταιρείες που είναι σήμερα εισηγμένες στο ΧΑΚ έγιναν στόχοι εξαγοράς μέσω δημοσίων προτάσεων.

Αναλυτές εκτιμούν ότι η τάση που παρατηρείται φέτος οφείλεται στην ευφορία του χρηματιστηρίου το 2005 και 2006. Όσο για το 2008, οι αναλυτές είναι διχασμένοι. Κάποιοι θεωρούν ότι η τάση των εξαγορών και συγχωνεύσεων θα συνεχιστεί ενόψει του εντεινόμενου ανταγωνισμού με την κάθοδο ελληνικών τραπεζών στο νησί, ενώ άλλοι συνδέουν τη συνέχιση της τάσης με τη μεταβλητότητα που υπάρχει στις αγορές.

Πρώτος στόχος οι επενδυτικές

Σύμφωνα με στοιχεία που συνέλεξε η StockWatch, υποβλήθηκαν συνολικά τριάντα προτάσεις εξαγοράς. Οι επτά αφορούσαν επενδυτικές εταιρείες (τις Cytrustees, Αθηνά, Leda, Laser και τις τρεις «Τρίαινες»). Ανάμεσα σε αυτές ξεχωρίζει η μάχη της Τρ. Κύπρου και της Laiki Investments για εξαγορά της Cytrustees, αλλά και αυτή της Ελληνικής με τη Sharelink για εξαγορά της Αθηνά. Κερδισμένοι από τις μάχες ήταν οι μικρότεροι μέτοχοι, στους οποίους δόθηκε η ευκαιρία να πωλήσουν σε ψηλότερες τιμές από αυτές που αρχικά προσφέρθηκαν.

Σύμφωνα με τον αναλυτή της SAFS Holdings Αλέκο Σεργίδη, οι κύριοι μέτοχοι ήθελαν να επωφεληθούν από τη διαφορά ανάμεσα στην προσφερόμενη τιμή και την εσωτερική αξία των επενδυτικών, ενώ δεν ήθελαν να χάσουν τον έλεγχό τους (επενδυτικών) από άλλη εταιρεία, καθώς αποφέρει σημαντικά έσοδα από τη διαχείριση.

Έλευση ξένων εταιρειών

Σύμφωνα με τα στοιχεία, δύο προτάσεις χρησιμοποιήθηκαν ως οχήματα για έλευση ξένων εταιρειών στην Κύπρο. Αφορούσαν τις εταιρείες Aristo Developers και Lanitis Development. Ακόμη, στο στόχαστρο εξαγοράς βρέθηκε και η Christis Dairies από την ελληνική εταιρεία Vivartia. Η ροή των συγχωνεύσεων και εξαγορών κυριάρχησε και τα προηγούμενα χρόνια, με τις πιο γνωστές εξαγορές να είναι αυτή του Chris Cash & Carry από τη Carrefour Μαρινόπουλος και της Κόκα Κόλα (Lanitis Bros) από την 3E.

«Η τάση που παρατηρείται στις εξαγορές οφείλεται στην ευφορία του ΧΑΚ το 2005 και 2006. Παρόμοια τάση αυξημένων εξαγορών και συγχωνεύσεων παρατηρήθηκε τα προηγούμενα δύο χρόνια και το πρώτο εξάμηνο του 2007 σε όλο τον κόσμο», δήλωσε στη StockWatch ο αναλυτής της CLR Γιώργος Σταύρου.

Και στο βάθος… ακίνητα

Κάποιες από τις προτάσεις που κατατέθηκαν φαίνεται να στοχεύουν, όχι μόνο στο λειτουργικό κομμάτι των εταιρειών, αλλά και στην αξία των ακινήτων που περιλαμβάνουν στους ισολογισμούς τους. Λόγω της μεγάλης ανόδου στις τιμές των ακινήτων που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, η αξία αυτή άλλαξε – για ορισμένους – τον τρόπο αποτίμησης εταιρειών που έχουν μεγάλες εκτάσεις ακίνητης περιουσίας. Ένα παράδειγμα είναι η Κυπριακή Εταιρεία Τσιμέντου που κατέχει 960 σκάλες γης στη Μονή. Η πρόθεση της να μεταφέρει τις εργασίες παραγωγής στο Βασιλικό, λόγω της συγχώνευσης των δύο, διαφοροποίησε τον τρόπο αποτίμησης της εταιρείας. Άλλο παράδειγμα είναι ίσως η Woolworth στην οποία ενίσχυσε το ποσοστό της η CTC, μετά από σχετική πρόταση.

Μεγαλομέτοχοι

Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις τριάντα προτάσεις, δώδεκα κατατέθηκαν για εξαγορά εταιρειών από μεγαλομετόχους
τους. Όλες σχεδόν οι εταιρείες αυτές, εξαγοράζονται με σημαντικό premium από την τελευταία τιμή διαπραγμάτευσης πριν την ανακοίνωση των δημοσίων προτάσεων. Εντούτοις, παράγοντες της αγοράς σημειώνουν ότι σε κάποιες περιπτώσεις οι τιμές που προσφέρονται για εξαγορά των εταιρειών είναι σχετικά χαμηλές.

Πάντως, το προσφερόμενο τίμημα των περισσότερων δημόσιων προτάσεων είναι μετρητά και όχι μετοχές. Σύμφωνα με τον κ. Καλογέρη, όσον αφορά τις προτάσεις από μεγαλομετόχους προσφέρονται μετρητά, καθώς ίσως αυτές οι εταιρείες αποσυρθούν από το ΧΑΚ.

Τραπεζικές κόντρες

Από τη δυναμική των έντονων επιχειρηματικών εξελίξεων δεν έλειψαν φέτος ούτε οι τράπεζες. Από θεατές και χρηματοδότες των επιχειρηματικών deals, οι τράπεζες έγιναν φέτος πρωταγωνιστές. Η σύγχρονη τραπεζική ιστορία έχει καταγράψει το τραπεζικό θρίλερ μεταξύ Marfin Popular Bank, Πειραιώς και Κύπρου με τις δημόσιες προτάσεις που κατατέθηκαν τον Ιανουάριο. Ως γνωστό, η πρόταση της Marfin για εξαγορά των άλλων δύο ακυρώθηκε από το ΧΑΚ, γιατί υπεβλήθη μετά την αντίστοιχη πρόταση της Τρ. Πειραιώς για εξαγορά της Marfin Popular Bank.

Εξαγορές Ψωμιάδη

Σε σκληρή κόντρα από την αρχή του χρόνου βρέθηκε και ο ελλαδίτης επιχειρηματίας Παύλος Ψωμιάδης, με το σχήμα Schoeller και Path Holdings για τη διεκδίκηση της Universal Bank. Από την αρχή του χρόνου έπεσαν βροχή οι αναθεωρημένες προτάσεις για τη USB με το τίμημα να φθάνει τα €3,50 από €1,90. Τη μάχη κέρδισαν οι Schoeller και Path, που κατάφεραν να πάρουν πλειοψηφικό πακέτο στην τράπεζα από τη μητρική της Universal Life. Το τέλος του χρόνου, όμως, φαίνεται να βρίσκει νικητή τον ελλαδίτη επιχειρηματία, που πλήρωσε τελικά €5 για να πάρει το μερίδιο της Schoeller Holdings και να ελέγχει άμεσα γύρω στο 30% της τράπεζας και έμμεσα, μάλλον την πλειοψηφία του μετοχικού της κεφαλαίου.

Η Aspis του κ. Ψωμιάδη δεν σταμάτησε στη Universal Bank. Θέλοντας να επωφεληθεί των φορολογικών ελαφρύνσεων και χαμηλών επιβαρύνσεων που έχει η Κύπρος, η Aspis υπέβαλε επίσης δημόσιες προτάσεις για τη Λήδα, τη Lemeco και τη Laser. Υπέβαλε επίσης πρόταση για εξαγορά της Athos Diamonds. Στις εταιρείες αυτές αναμένεται να μεταφερθεί μέρος των διεθνών εργασιών του ομίλου. Η Ασπίς αγόρασε επίσης το ποσοστό της Marfin Laiki στη Universal Life και έκανε δημόσια πρόταση για το υπόλοιπο. Παραμένει, ωστόσο, με μειοψηφική συμμετοχή στην ασφαλιστική εταιρεία.

Μελλοντική τάση

Όσον αφορά τη μελλοντική τάση των εξαγορών και συγχωνεύσεων, οι αναλυτές εμφανίστηκαν διχασμένοι. «Αναμένω ότι το φαινόμενο των εξαγορών και συγχωνεύσεων θα συνεχιστεί ενόψει και του εντεινόμενου ανταγωνισμού με την κάθοδο ελληνικών τραπεζών στο νησί. Το consolidation που παρατηρείται στην Ελλάδα θα επηρεάσει και την Κύπρο», σημείωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Εγνατία Χρηματιστηριακή (Κύπρου) Χρίστος Καλογέρης. «Οι εξαγορές εταιρειών ειδικά από του μεγαλομετόχους θα συνεχιστούν», σημείωσε ο κ. Σεργίδης.

«Το φαινόμενο των εξαγορών επηρεάζεται από τη μεταβλητότητα που παρατηρείται στα διεθνή χρηματιστήρια. Εάν η παγκόσμια οικονομία καταφέρει να ξεπεράσει την κρίση, τότε θα συνεχιστεί το φαινόμενο των εξαγορών. Εάν όχι, τότε υπάρχει ενδεχόμενο να παρατηρηθεί μείωση», επεσήμανε ο αναλυτής της CLR, Γιώργος Σταύρου.

STOCKWATCH.COM.CY